საქმის ნომერი: 2ბ/2817-14
საქმეთა კატეგორიები: სამოქალაქო სამართალი,
სასამართლო: თბილისის სააპელაციო სასამართლო
მოსამართლე: ქეთევან მესხიშვილი,
გადაწყვეტილების სახე: განჩინება
კანონიერი ძალა: გასაჩივრდა, საჩივარი დაუშვებლად იქნა ცნობილი, შესულია კანონიერ ძალაში
ინსტანციური ისტორია: ას-125-117-2015
მითითებული გადაწყვეტილებები:
მიმთითებელი გადაწყვეტილებები:
რეზიუმე: მოპასუხე მ. ბ.-ის საქონელი შევიდა მოსარჩელე შპს ,,კ.-ის” კუთვნილ მიწის ნაკვეთებში რის შედეგადაც მიადგა ზიანი რომლის ანაზღაურებასაც ითხოვს მოსარჩელე მხარე.
ციტირებისთვის: თბილისის სააპელაციო სასამართლო, განჩინება, საქმე №2ბ/2817-14 (2014-11-21), www.temida.ge
საქმის № 2ბ/2817-14

განჩინება
საქართველოს სახელით
       21 ნოემბერი, 2014 წელი
თბილისი
თბილისის სააპელაციო სასამართლო
სამოქალაქო საქმეთა პალატა
შემდეგი შემადგენლობით:
მოსამართლე:
ქეთევან მესხიშვილი

აპელანტი – მ. ბ.

წარმომადგენელი – დ. ნ.

მოწინააღმდეგე მხარე – შპს „კ.“

დირექტორი – ვ. ბ.

წარმომადგენელი – მ. ნ.

გასაჩივრებული გადაწყვეტილება – თეთრიწყაროს რაიონული სასამართლოს 2014 წლის 13 მარტის გადაწყვეტილება

დავის საგანი – მიყენებული ზიანის ანაზღაურება

1. აპელანტის მოთხოვნა

გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება, ახალი გადაწყვეტილებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა.

2. გასაჩივრებული გადაწყვეტილების დასკვნებზე მითითება

შპს ,,კ.-ის” სასარჩელო მოთხოვნა: მ. ბ.-ს შპს ,,კ.-ის” სასარგებლოდ დაეკისროს მიწის ნაკვეთის გაძოვებით მიყენებული ზიანის ანაზღაურება 8 232 ლარის ოდენობით. ასევე, გაწეული საპროცესო ხარჯების ანაზღაურება: ადვოკატის მომსახურება 500 ლარი, აუდიტის ჩატარება 200 ლარი. ჯამში მოპასუხეს მოსარჩელის სასარგებლოდ დაეკისროს, სულ, 8 932 ლარის ანაზღაურება.

გასაჩივრებული გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილი

შპს „კ.-ის” სარჩელი მოპასუხე მ. ბ.-ის მიმართ დაკმაყოფილდა ნაწილობრივ. მოპასუხე მ. ბ.-ს მოსარჩელე შპს ,,კ.-ის” სასარგებლოდ დაეკისრა 4200 ლარის ანაზღაურება.

დასკვნები ფაქტობრივ გარემოებებთან დაკავშირებით

უდავო ფაქტობრივი გარემოებები

2.1. XXXX წლის X იანვრის და XXXX წლის წლის XX ივლისის საჯარო რეესტრის ამონაწერებით დასტურდება, რომ თეთრიწყაროს რაიონ სოფ. დაღეთში მოსარჩელე შპს ,,კ.-ის” საკუთრებაში არის სასოფლო-სამეურნეო (სახნავი) მიწის ორი ნაკვეთი დაზუსტებული ფართობით 216322 კვ.მ (საკადასტრო კოდი XX.XX.XX.XXX) და 210124 კვ.მ (საკადასტრო კოდი XX.XX.XX.XXX), საერთო ფართით 426446 კვ.მ.

სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებებს:
- ამონაწერი საჯარო რეესტრიდან;
- მხარეთა ახსნა-განმარტებები (იხ. ოქმი).

2.2. მეწარმეთა და არასამეწარმეო იურიდიული პირების რეესტრის ამონაწერით დასტურდება, რომ

შპს ,,კ.- ის” იურიდიული მისამართია: საქართველო, ქ. თბილისი, XXXX რაიონი, XXXX მოედანი №X, ოთახი №XXX. სამართლებრივი ფორმა - შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება, საიდენტიფიკაციო კოდი XXXXXXXXX, რეგისტრაციის თარიღი 16.07.2003წ.

სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებებს:
- ამონაწერი საჯარო რეესტრიდან;
- მხარეთა ახსნა-განმარტებები (იხ. ოქმი).

2.3. 2013 წლის 17 ივნისს ღამის საათებში მოპასუხე მ. ბ.-ის საქონელი შევიდა მოსარჩელე შპს ,,კ.-ის” კუთვნილ მიწის ნაკვეთებში. აღნიშნულზე მოსარჩელის დარაჯის ვუგარ ელჩიევის შეტყობინების საფუძველზე, შსს თეთრიწყაროს რაიონულმა სამმართველომ ჩაატარა მოკვლევა, რა დროსაც არ გამოიკვეთა საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსით გათვალისწინებული დანაშაულის ნიშნები, მოხდა მხოლოდ გასაუბრების ოქმების შედგენა და მოპასუხეს ჩამოერთვა ხელწერილი.

სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებებს:
- საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს 2013 წლის 18 ივნისის პასუხი;
- XXXX წლის XX ივნისის მოქალაქეებთან გასაუბრების ოქმები;
- XXXX წლის XX
ივნისის მ. ბ.-ის ხელწერილი;
- მხარეთა ახსნა-განმარტებები (იხ. ოქმი).

დადგენილი სადავო ფაქტობრივი გარემოებები

2.4. 2013 წლის მარტის თვიდან შპს ,,კ.-ის” ორ ნაკვეთში სისტემატურად შედის, ძოვს და ანადგურებს ბალახს მოპასუხე მ. ბ.-ის საქონელი.

სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებებს:
- XXXX წლის XX ივნისის მ. ბ.-თან გასაუბრების ოქმი;
- მხარეთა ახსნა-განმარტებები (იხ. ოქმი).

2.5. საქართველოს შსს თეთრიწყაროს რაიონული სამმართველოს მიერ ჩატარებული მოკვლევის დროს მოპასუხემ აღიარა, რომ მისი საქონელი რამოდენიმეჯერ შესულა მოსარჩელის კუთვნილ ნაკვეთებში.

სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებებს:
- XXXX წლის XX ივნისის მ. ბ.-თან გასაუბრების ოქმი;
- მხარეთა ახსნა-განმარტებები (იხ. ოქმი).

2.6. სასამართლო პროცესზე დაკითხული მოწმის ხაზეინ გამიდოვის ჩვენებით დადგინდა, რომ აღნიშნულ მიწის ნაკვეთებს რამოდენიმე წლის უკან თვითონ ამუშავებდა და როდესაც საქონელი არ შედიოდა ჰექტარ მიწის ნაკვეთზე აუღია 65-70 „პრესი“ თივა. ვინაიდან ამ ნაკვეთებზე არის მშრალი მიწა შეუძლებელია 150-160 „პრესი“ თივის აღება, მაქსიმუმ აუღიათ 70 „პრესი“ თივა.

სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებებს:
- მოწმე ხაზეინ გამიდოვის ჩვენება (იხ. ოქმი);
- მხარეთა ახსნა-განმარტებები (იხ. ოქმი).

2.7. სასამართლო პროცესზე დაკითხული მოწმის ვუგარ ელჩიევის ჩვენებით დადგინდა, რომ გასულ წელს მოპასუხემ და მან აღნიშნულ მიწის ნაკვეთი დაამუშავეს და როდესაც საქონელი არ შედიოდა მან ჰექტარ მიწის ნაკვეთზე აიღო დაახლოებით 150 „პრესი“ თივა. ასევე მისი განმარტებით, 2013 წლის 17 ივნისის შემთხვევის შემდეგ, მოსარჩელემ მას მისცა ნაკვეთები გასათიბად და აიღო 1 ჰექტარზე დაახლოებით 60 „პრესი“ თივა.

სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებებს:
- მოწმე ვუგარ ელჩიევის ჩვენება (იხ. ოქმი);
- მხარეთა ახსნა-განმარტებები (იხ. ოქმი).

2.8. სასამართლო პროცესზე დაკითხული მოწმეების და მხარეთა განმარტებით, 1 „პრესი“ თივის საბაზრო ღირებულება შეადგენს დაახლოებით 4-5 ლარს.

სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებებს:
- მხარეთა ახსნა-განმარტებები (იხ. ოქმი).

2.9. მოსარჩელეს მიწის ნაკვეთის გაძოვებით მიყენებული ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნით გაწეული აქვს სასამართლო ხარჯები: ადვოკატის მომსახურება 500 ლარი.

სასამართლო დაეყრდნო შემდეგ მტკიცებულებებს:
- საადვოკატო მომსახურების საფასურის გადახდის დამადასტურებელი სალაროს შემოსავლის ორდერი (იხ. ოქმი);
- მხარეთა ახსნა-განმარტებები (იხ. ოქმი).

დასკვნები სამართლებრივ გარემოებებთან დაკავშირებით

2.10. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 316-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, ვალდებულების ძალით კრედიტორი უფლებამოსილია მოსთხოვოს მოვალეს რაიმე მოქმედების შესრულება.

საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 317-ე მუხლის პირველი ნაწილის მიხედვით, ვალდებულების წარმოშობისათვის აუცილებელია მონაწილეთა შორის ხელშეკრულება, გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა ვალდებულება წარმოიშობა ზიანის მიყენების (დელიქტის), უსაფუძვლო გამდიდრების ან კანონით გათვალისწინებული სხვა საფუძვლებიდან.

საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 408-ე მუხლის შესაბამისად, იმ პირმა, რომელიც ვალდებულია აანაზღაუროს ზიანი, უნდა აღადგინოს ის მდგომარეობა, რომელიც იარსებებდა, რომ არ დამდგარიყო ანაზღაურების მავალდებულებელი გარემოება.

საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 409-ე მუხლის თანახმად, თუ ზიანის ანაზღაურება პირვანდელი მდგომარეობის აღდგენით შეუძლებელია ან ამისათვის საჭიროა არათანაზომიერად დიდი დანახარჯები, მაშინ კრედიტორს შეიძლება მიეცეს ფულადი ანაზღაურება.

საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 412-ე მუხლის მიხედვით, ანაზღაურებას ექვემდებარება მხოლოდ ის ზიანი, რომელიც მოვალისათვის წინასწარ იყო სავარაუდო და წარმოადგენს ზიანის გამომწვევი მოქმედების უშუალო შედეგს.

საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 992-ე მუხლის შესაბამისად, პირი, რომელიც სხვა პირს მართლსაწინააღმდეგო, განზრახი ან გაუფრთხილებელი მოქმედებით მიაყენებს ზიანს, ვალდებულია აუნაზღაუროს მას ეს ზიანი.

საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 1003-ე მუხლის თანახმად, ცხოველის მფლობელი ვალდებულია აანაზღაუროს ის ზიანი, რომელიც მისმა ცხოველმა სხვას მიაყენა. ამასთან, არა აქვს მნიშვნელობა, ცხოველი მეთვალყურეობის ქვეშ იმყოფებოდა, დაკარგული იყო, თუ გაქცეული. ზიანის ანაზღაურების ვალდებულება არ გამოიყენება, როცა ცხოველის მფლობელმა მიიღო აუცილებელი ზომები მესამე პირთა დასაცავად.

სასამართლომ, წარმოდგენილი მასალების გამოკვლევით, ანალიზით და მხარეთა განმარტებების მოსმენის შემდეგ, დადგენილად მიიჩნია, რომ მოპასუხე მ. ბ.-ის მხრიდან ადგილი ჰქონდა შპს ,,კ.-ის” მიმართ ზიანის მიყენების ფაქტს.

დადგინდა, რომ მოპასუხის კუთვნილი საქონელი არაერთხელ შევიდა მოსარჩელე შპს ,,კ.-ის” კუთვნილ მიწის ნაკვეთებში და მოახდინა მისი გაძოვა და დაზიანება. დადგინდა, რომ ბოლო ფაქტს ადგილი ჰქონდა 2013 წლის 17 ივნისს.

ასევე დადგინდა, რომ მოპასუხეს მფლობელობაში აქვს მეცხოველეობის ფერმა, რომელიც შედგება დაახლოებით 30 სული მსხვილფეხა საქონლისაგან და 250 სული ცხვრისაგან. მოპასუხის განმარტებით, 2013 წლის 17 ივნისს მოსარჩელის კუთვნილ ნაკვეთში იმყოფებოდა მისი 16 სული საქონელი. დადგინდა, რომ მოპასუხე კუთვნილ საქონელს საძოვრად უშვებს მწყემსის გარეშე. ამავე დროს ის და მისი ოჯახის წევრები ყურადღებას აქცევენ საქონელს დღეში რამოდენიმეჯერ.

სასამართლომ დადგენილად მიიჩნია ის გარემოება, რომ მოპასუხე 2013 წლის მარტის თვიდან რამოდენიმეჯერ იქნა გაფრთხილებული მოსარჩელის ან/და მისი წარმომადგენლის მიერ, იმასთან დაკავშირებით, რომ მოპასუხეს შეეწყვიტა დღის და ღამის განმავლობაში საქონლის შეშვება მოსარჩელის კუთვნილ ნაკვეთში. მართალია, მოსარჩელემ ნაკვეთებიდან გარკვეული რაოდენობის მოსავალი (თივა) მიიღო, მაგრამ დადგენილია, რომ აღებული მოსავალი, მცირე ოდენობის გამო, გადასცა ნაკვეთებზე მეთვალყურეობაზე პასუხისმგებელ პირს. თუმცა, მხარეები ადასტურებენ იმ ფაქტს, რომ 2013 წლის 17 ივნისს მოხდა გაურკვეველი რაოდენობის მოსავლის (თივის) განადგურება. მოპასუხის განმარტებით, 16 სული საქონელი ფიზიკურად ვერ გაანადგურებდა (საკვებად მიიღებდა, გათელავდა და სხვა) მოსარჩელის დაანგარიშებით წარმოდგენილ ოდენობას.

სასამართლო განმარტა, რომ მოსარჩელის მიერ წარმოდგენილ შპს ,,აუდიტ-გურამის” მიერ 2013 წლის 19 ივლისს გაცემული დამოუკიდებელი აუდიტორის საექსპერტო დასკვნის მონაცემებს მხედველობაში ვერ მიიღებდა. სასამართლო სხდომაზე მოსარჩელის მიერ არ (ვერ) იქნა წარმოდგენილი დასკვნის გამცემი პირი. მეტიც, ვერ განხორციელდა დასკვნის გამცემი პირის სრული იდენტიფიცირება. დადგენილი წესით ვერ იქნა გამოკვლეული მასში ასახული მოსაზრებები. დასკვნიდან გაუგებარია, თუ რა სახის კითხვები იყო ექსპერტის მიმართ დასმული და ვერ ირკვევა თუ რა ინფორმაციის (მტკიცებულება) საფუძველზე მოხდა დასკვნის ჩამოყალიბება.

სასამართლომ განმარტა, რომ დამდგარი ზიანის ანაზღაურება უნდა მომხდარიყო ზიანის გამომწვევი მოქმედების უშუალო შედეგის შესაბამისად. საქმეზე შესწავლილი მტკიცებულებების ანალიზით, სასამართლომ, გამომდინარე - 1. ნაკვეთებში მოპასუხის კუთვნილი საქონლის მიერ მოსავლის (თივის) განადგურება მოხდა არაერთხელ; 2. თვით მოპასუხის განმარტებით, მხოლოდ 2013 წლის 17 ივნისის ღამეს მისი კუთვნილი თითოეული საქონელი გაანადგურებდა სავარაუდოდ 5-10 თივის „პრეს“-ს; 3. თითოეული „პრესი“ თივის საბაზრო ღირებულება შეადგენს დაახლოებით 4-5 ლარს; 4. გასულ წლებში აღნიშნული ნაკვეთებში მოსული მოსავლის (თივის) რაოდენობა შეადგენდა დაახლოებით 75-150 თივის „პრეს“-ს; 5. 2013 წელს აღებულმა მოსავალმა შეადგინა დაახლოებით 60 თივის „პრესი“, - მიიჩნია, რომ მიყენებული ზიანის ოდენობა თითოეულ ჰექტარზე, საშუალოდ შეადგენდა 100 ლარს. შესაბამისად, მოპასუხის მიერ მოსარჩელის მიმართ მიყენებული ზიანის ოდენობა მთლიანობაში განისაზღვრა 4200 ლარის ოდენობით.

3. სააპელაციო საჩივრის საფუძვლები

ფაქტობრივი უსწორობები

3.1. სასამართლომ არასწორად დაადგინა, რომ შპს „კ.-ის“ კუთვნილ ორ ნაკვეთში აპელანტის საქონელი სისტემურად შედიოდა, ძოვდა და ანადგურებდა. რამდენიმეჯერ შესვლა არ ნიშნავს სისტემური ხასიათის ქონას. აპელანტის საქონელი სულ შესულია ორჯერ და ისიც სულ ორი საათი მაქსიმუმ და ამ დროში 42 ჰექტარ მიწას ვერ გააფუჭებდა მთლიანად.

3.2. სასამართლომ არასწორი შეფასება მისცა ვუგარ ელჩიევის ჩვენებას, რომელიც დაინტერესებული პირია. მან აღიარა, რომ ამ მიწის ნაკვეთის დარაჯი იყო და მოსარჩელემ პასუხი რომ არ მოსთხოვოს, ცდილობს პასუხისმგებლობისგან თავის არიდებას. სასამართლოს მოსაზრება იმის თაობაზე, რომ ერთ ჰექტარზე შეიძლება 75-150 პრესი იქნეს მიღებული არასწორია. ცდომილება შეიძლება იყოს 5-10 პრესამდე და არა 75 პრესით.

3.3. მოსარჩელემ ვერ დაამტკიცა ზიანის არსებობა და მისი მოცულობა. გაუგებარია სასამართლომ რომელ მტკიცებულებაზე დაყრდნობით დაიანგარიშა და დაადგინა ზიანის მოცულობა ერთ ჰექტარზე 100 ლარი, ჯამში, სულ 4200 ლარი. ასეთი მტკიცებულება მოსარჩელეს არ წარმოუდგენია. ასევე მოსარჩელემ და სასამართლომ ვერ დაადგინეს მიზეზობრივი კავშირი ქმედებასა და დამდგარ შედეგს შორის და ქმედების მართლწინააღმდეგობა. ამდენად დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებით არ დასტურდება, რომ მოსარჩელეს მიადგა ზიანი აპელანტის ბრალეული ქმედებით.

4. გასაჩივრებული გადაწყვეტილების უცვლელად დატოვების დასაბუთება

საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 377-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, სააპელაციო სასამართლო ამოწმებს გადაწყვეტილებას სააპელაციო საჩივრის ფარგლებში ფაქტობრივი და სამართლებრივი თვალსაზრისით. ამავე მუხლის მეორე ნაწილის შესაბამისად, სამართლებრივი თვალსაზრისით შემოწმებისას სასამართლო ხელმძღვანელობს 393-ე და 394-ე მუხლების მოთხოვნებით.

სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 386-ე მუხლის შესაბამისად, თუ სააპელაციო საჩივარი დასაშვებია და საქმე პირველი ინსტანციის სასამართლოს არ უბრუნდება, სააპელაციო სასამართლო თვითონ იღებს გადაწყვეტილებას საქმეზე. იგი თავისი განჩინებით უარს ამბობს სააპელაციო საჩივრის დაკმაყოფილებაზე ან გასაჩივრებული გადაწყვეტილების შეცვლით იღებს ახალ გადაწყვეტილებას.

სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 390-ე მუხლის საფუძველზე სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება, რომლითაც საქმე ხელმეორედ არ წყდება არსებითად, მიიღება განჩინების ფორმით. განჩინება სამოტივაციო ნაწილის ნაცვლად უნდა შეიცავდეს მოკლე დასაბუთებას გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმების ან უცვლელად დატოვების შესახებ.

ფაქტობრივი დასაბუთება

საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის მე-4 მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, სამართალწარმოება მიმდინარეობს შეჯიბრებითობის საფუძველზე. მხარეები სარგებლობენ თანაბარი უფლებებითა და შესაძლებლობებით დაასაბუთონ თავიანთი მოთხოვნები, უარყონ ან გააქარწყლონ მეორე მხარის მიერ წამოყენებული მოთხოვნები, მოსაზრებები თუ მტკიცებულებები.

საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 102-ე მუხლის პირველი ნაწილის მიხედვით, თითოეულმა მხარემ უნდა დაამტკიცოს გარემოებანი, რომლებზედაც იგი ამყარებს თავის მოთხოვნებსა და შესაგებელს. ამავე მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად კი, ამ გარემოებათა დამტკიცება შეიძლება თვით მხარეთა (მესამე პირთა) ახსნა-განმარტებით, მოწმეთა ჩვენებით, ფაქტების კონსტატაციის მასალებით, წერილობითი თუ ნივთიერი მტკიცებულებებითა და ექსპერტთა დასკვნებით.

საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 105-ე მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად, სასამართლო აფასებს მტკიცებულებებს თავისი შინაგანი რწმენით, რომელიც უნდა ემყარებოდეს მათ ყოველმხრივ, სრულ და ობიექტურ განხილვას, რის შედეგადაც მას გამოაქვს დასკვნა საქმისათვის მნიშვნელობის მქონე გარემოებების არსებობის ან არარსებობის შესახებ.

სააპელაციო პალატა განმარტავს, რომ მითითებულ ნორმათა შესაბამისად, ფაქტობრივ გარემოებათა მტკიცების ვალდებულება აკისრიათ მხარეებს, რომლებიც თავის სამართლებრივ მოთხოვნას აფუძნებენ აღნიშნულ გარემოებებს და შესაბამისად, ისინი მიეთითება მათ მიერ. საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსი ადგენს მხარეთა მიერ მითითებული ფაქტობრივი გარემოებების მტკიცების ტვირთის განაწილების სტანდარტს. მხარეს, რომელიც თავის მოთხოვნას თუ შესაგებელს აფუძნებს კონკრეტულ ფაქტობრივ გარემოებას, ეკისრება მითითებული გარემოების მტკიცების ტვირთი. ამასთან, არამარტო მოსარჩელეა ვალდებული ამტკიცოს სარჩელში მოყვანილი გარემოებები, არამედ მოპასუხეცაა ვალდებული დაამტკიცოს მის მიერ შესაგებელში მოყვანილი გარემოებები.

განსახილველ შემთხვევაში, შპს „კ.-ის“ სასარჩელო მოთხოვნას წარმოადგენდა მ. ბ.-ის კუთვნილი საქონლის მიერ მიყენებული ზიანის ანაზღაურება, შესაბამისად, შპს „კ.-ის“ მტკიცების საგანში შემავალ გარემოებებს წარმოადგენდა ფაქტების მტკიცება მასზედ, რომ მიწის ნაკვეთი, რომელიც დაზიანდა შპს „კ.-ს“ ეკუთვნოდა; ცხოველი, რომლის მეშვეობითაც შპს „კ.-ის“ მიწის ნაკვეთების გაძოვება მოხდა, მ. ბ.-ს ეკუთვნოდა; ზიანი, რომელიც დადგა, მიზეზობრივ კავშირშია მ. ბ.-ის კუთვნილი საქონლის მიერ მიწის ნაკვეთების გაძოვებასთან.

სააპელაციო პალატა ყურადღებას ამახვილებს იმ გარემოებაზე, რომ პირველი ინსტანციის სასამართლომ მტკიცების საგანში შემავალი ყველა ზემოთდასახელებული ფაქტობრივი გარემოება დაადგინა, შესაბამისად, სააპელაციო წესით განსჯის საგანია, ის დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებები, რომელიც აპელანტმა სააპელაციო წესით სადავოდ გახადა. სააპელაციო საჩივრის შესაბამისად, აპელანტ მ. ბ.-ის მხრიდან სადავოდაა გამხდარი მიწის ნაკვეთების გაძოვების სისტემატური ხასიათი და ზიანის ოდენობა (იხ. სააპელაციო საჩივარი, ტ.1, ს.ფ. 133-141).

სააპელაციო სასამართლო მხარეთა ახსნა-განმარტების მოსმენისა და საქმეში არსებული მტკიცებულებების კვლევის შედეგად მივიდა დასკვნამდე, რომ შპს „კ.-ისათვის“ ზიანის მიყენება განპირობებულია მ. ბ.-ის კუთვნილი საქონლის მიერ შპს „კ.-ის“ მიწის ნაკვეთების სისტემატურად გაძოვებით, ხოლო გაძოვების შედეგად დამდგარი ზიანი 4 200 ლარს შეადგენს.

პალატა ყურადღებას ამახვილებს იმ გარემოებაზე, რომ ზიანის ოდენობის სარწმუნოდ დადასტურების მიზნებისათვის მოსარჩელემ აუდიტის დასკვნა წარმოადგინა (ს.ფ. 29-31, ტ. 1). მითითებული დასკვნის მიხედვით, მ. ბ.-ის კუთვნილი საქონლის მიერ შპს „კ.-ის“ მიწის ნაკვეთების გაძოვების შედეგად შპს „კ.-ისათვის“ მიყენებული ზიანის ოდენობა 8238 ლარს შეადგენს. თავის მხრივ, მოპასუხე მხარეს (აპელანტს) არ წარმოუდგენია რაიმე სახის საპირისპირო მტკიცებულება ზიანის ოდენობის განსაზღვრისათვის. ამდენად, სააპელაციო პალატა მიიჩნევს, რომ სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 102-ე მუხლით მხარეზე დაკისრებული მტკიცების ტვირთი აპელანტმა ვერ განახორციელა – მოსარჩელის მიერ წარდგენილ მტკიცებულებებს საწინააღმდეგო მტკიცებულებები ვერ დაუპირისპირა.

რაც შეეხება შპს „კ.-ისთვის“ მიყენებული ზიანის ოდენობის განსაზღვრას 4200 ლარით, აღნიშნულთან დაკავშირებით საგულისხმოა ის ფაქტი, რომ თავად მოსარჩელე მხარეს სადავოდ არ გაუხდია ზარალის ოდენობის შემცირება 4200 ლარამდე. აღნიშნულიდან გამომდინარე, იმდენად, რამდენადაც აღნიშნულ ნაწილში სააპელაციო საჩივარი შპს „კ.-მა“ არ წარმოადგინა, იგულისხმება, რომ კრედიტორი მითითებულ ნაწილში გადაწყვეტილებას დაეთანხმა. შესაბამისად, აღნიშნულ ნაწილში კრედიტორის სასარგებლოდ გასაჩივრებული გადაწყვეტილება ვერ შეიცვლება, პირველ რიგში, კრედიტორის სააპელაციო საჩივრის არარსებობის გამო, ხოლო, მეორე რიგში, აპელანტის საპროცესო-სამართლებრივი მდგომარეობის გაუარესების დაუშვებლობის გამო (ერთი აპელაციის ფარგლებში აპელანტის მდგომარეობის საუარესოდ შებრუნების დაუშვებლობა).

სააპელაციო პალატა ასევე ყურადღებას ამახვილებს იმ გარემოებაზე, რომ საქმის მასალებით არ დასტურდება, თუ რა მტკიცებულებებზე დაყრდნობით ითხოვს მხარე ზიანის ოდენობის შემცირებას და აღნიშნული ოდენობის სხვა წესით დაანგარიშებას. ამდენად, ერთი მხრივ, ნიშანდობლივია ის გარემოება, რომ მოსარჩელის მიერ წარმოდგენილი დასკვნით დაანგარიშებული ზიანის ოდენობა საქმეში არსებული სხვა სახის მტკიცებულებით გაქარწყლებული არ არის, თუმცა, ამავდროულად, გასათვალისწინებელია ის გარემოება, რომ მითითებული აუდიტის დასკვნის გაზიარებით აპელანტის მდგომარეობა საუარესოდ არ უნდა შებრუნდეს. რაც შეეხება დამატებით მტკიცებულებას, რომლითაც 4 200 ლარის დაკისრების უსაფუძვლობაში დარწმუნდებოდა სასამართლო, საქმეში წარმოდგენილი არ არის. მოცემულ შემთხვევაში, სასამართლო მიიჩნევს, რომ სასამართლოს მიერ საკუთარი ინიციატივით ექსპერტიზის დანიშვნა დაარღვევდა მხარეთა შეჯიბრებითობის პრინციპს, ვინაიდან, განსახილველ შემთხვევაში, წარმოდგენილია აუდიტის დასკვნა, რომლის სარწმუნოობაში ეჭვის შეტანის საფუძველი სააპელაციო სასამართლოს არ აქვს, ვინაიდან აღნიშნული დასკვნის გამაქარწყლებელი მტკიცებულება საქმეში წარმოდგენილი არ არის. პირველი ინსტანციის სასამართლომ მოპასუხის ახსნა-განმარტების საფუძველზე მოახდინა აუდიტის დასკვნით დათვლილი ზიანის ოდენობის კორექტირება (შემცირება). სასამართლო მიიჩნევს, რომ იმ შემთხვევაში, თუ საქმეში წარმოდგენილი იქნებოდა სხვა სარწმუნო მტკიცებულება, რომლითაც გაქარწყლდებოდა აუდიტის დასკვნა, საკითხის სწორად შეფასების მიზნებისათვის სპეციალური ცოდნის აუცილებლობის გათვალისწინებით, სასამართლო საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 162-ე მუხლზე დაყრდნობით, თავად დანიშნავდა ექსპერტიზას, თუმცა, მოცემულ შემთხვევაში, ვინაიდან ერთი მხარის მიერ წარმოდგენილი დასკვნა მეორე მხარემ სარწმუნოდ ვერ გააქარწყლა და არც სააპელაციო სასამართლოს გაუჩნდა დასაბუთებული ვარაუდი აუდიტის დასკვნის არასარწმუნოობასთან დაკავშირებით, სასამართლო შეჯიბრებითობის პრინციპის გათვალისწინებით მიიჩნევს, რომ ასეთ ვითარებაში ექსპერტიზა არ უნდა დაინიშნოს, მით უფრო, იმ გარემოების მხედველობაში მიღებით, რომ აუდიტის დასკვნით გათვალისწინებული ზიანის ოდენობა მოპასუხის ახსნა-განმარტების საფუძველზე პირველი ისნტანციის სასამართლომ მნიშვნელოვანწილად შეამცირა, ხოლო აღნიშნული ოდენობის კიდევ უფრო შემცირების პერსპექტივა, საქმეში წარმოდგენილი მტკიცებულებების გათვალისწინებით, არ არსებობს. აღნიშნული დასკვნის საფუძველს წარმოადგენს თვით მოპასუხის ახსნა-განმარტება და მოპასუხის მიერ წარმოდგენილი მოწმის ჩვენება. მათ მიერ დასახელებული მონაცემების შესაბამისად, ზიანის ოდენობის გამოანგარიშების პირობებშიც, მიყენებული ზიანის ოდენობა 4 200 ლარზე ნაკლები არ არის. მაგალითისათვის, ხაზეინ გამიდოვის ჩვენებით აღნიშნულ მიწის ნაკვეთზე შესაძლებელია ერთ ჰექტარზე მაქსიმუმ 70 ’პრესი” თივის აღება, მ. ბ.-ის მითითებით, ცდომილება შეიძლება იყოს 5-10 ’პრესი” თივა, 2013 წელს აღებულ იქნა 60 ’პრესი” თივა, თითოეული ’პრესი” თივის ღირებულება 4-5 ლარს შეადგენს, შესაბამისად, ასაღები და აღებული თივის პრესების რაოდენობის მიხედვით, განსხვავება, საშუალოდ, 20 ’პრესი” თივაა, რომელიც, საშუალოდ, 1 ჰექტარზე 100 ლარიან სხვაობას იძლევა (20*5) (იხ. თეთრიწყაროს რაიონული სასამართლოს XXXX წლის X ივნისის სხდომის ოქმი. ასევე მაგალითისათვის, თავად მ. ბ.-ის ახსნა-განმარტებაში განვითარებული ლოგიკის მიხედვით, მხოლოდ ერთ შესვლაზე, მისმა საქონელმა შპს „კ.-ს“ 800 ლარის ზიანი მიაყენა, რადგან, მისივე განმარტებით, 2013 წლის 17 ივნისს მოსარჩელის კუთვნილ მიწის ნაკვეთში მისი 16 სული საქონელი იმყოფებოდა, მისივე განმარტებით მისი კუთვნილი თითოეული საქონელი, სავარაუდოდ, 5-10 თივის ’პრესს” გაანადგურებდა, ხოლო თითოეული თივის ’პრესის” ღირებულება 4-5 ლარია, შესაბამისად, საქონლის ერთი შესვლით მიწის ნაკვეთის მესაკუთრეს 800 ლარის ზიანი მიადგა (16*10*5). თავად მ. ბ. ჩვენებით, მისი საქონელი შპს „კ.-ის“ კუთვნილ მიწაზე რამდენიმეჯერ შევიდა. თუ სასამართლო არ გაიზიარებს ვ. ბ.-ის ახსნა-განმარტებასა და ვუგარ ელჩიევის ჩვენებას 2013 წლის მარტის თვიდან საქონლის შპს „კ.-ის“ კუთვნილ მიწაზე შესვლის სისტემატურ ხასიათთან დაკავშირებით, საშუალოდ, მინიმუმ 5 ჯერ შესვლითაც შპს „კ.-ს“ აღნიშნული ოდენობით ზიანი უნდა მიდგომოდა (800*5). ნიშანდობლივია, რომ იგივე შედეგს მივიღებთ, თუ აუდიტის დასკვნით გათვალისწინებულ მონაცემებს მოპასუხის მიერ მითითებულ მონაცემებს დავაფუძნებთ, კერძოდ, აუდიტის დასკვნაში ზიანი დაანგარიშებულია ერთ ჰექტარზე 160 ’პრესი” თივის მიღების პერსპექტივით. თუ აღნიშნულ ოდენობას მხარეთა მითითებით 80 ’პრეს” თივამდე დავიყვანთ, აუდიტის მიერ დაანგარიშებული ზიანის ოდენობა ნახევრდება, მით უფრო, რომ აღნიშნულ დასკვნაში ერთი ’პრესი” თივის ღირებულა 3 ლარად არის დაანგარიშებული, ხოლო მხარეთა, მათ შორის, მოპასუხის ახსნა-განმარტებით დასტურდება, რომ ერთი ’პრესი” თივის ღირებულება 4-5 ლარია.

ამდენად, ზიანის ოდენობასთან დაკავშირებით, რა პრინციპითაც არ უნდა მოხდეს ზიანის ოდენობის დაანგარიშება, თუნდაც, მხოლოდ თავად მოპასუხე მხარის მონაცემებზე დაყრდნობით, პირველი ინსტანციის სასამართლოს მიერ დადგენილ ზიანის ოდენობაზე ნაკლები ოდენობა მაინც არ დასტურდება, შესაბამისად, იმ გარემოებებისა და მტკიცებულებების არსებობის პირობებში, რაც საქმეშია წარმოდგენილი, სასამართლო ზიანის ოდენობას გონივრულად მიიჩნევს და საკუთარი ინიციატივით, დამატებითი ექსპერტიზის ჩატარებას მიზანშეუწონლად თვლის, მით უფრო, რომ დავის სპეციფიკის გათვალისწინებით, ზიანის ზედმიწევნით ზუსტი ოდენობით დადგენა შეუძლებელია. ასეთ ვითარებაში კი საკითხი სამოქალაქო საპროცესო კოდექსით გათვალისწინებულ შეჯიბრებითობის საფუძველზე უნდა გადაწყდეს.

სააპელაციო პალატა ასევე დადასტურებულად მიიჩნევს იმ ფაქტს, რომ მ. ბ.-ის საქონელი არაერთხელ შესულა შპს „კ.-ის“ საკუთრებაში არსებულ ნაკვეთში.

პირველი ინსტანციის სასამართლოში საქმის განხილვისას მოპასუხე მ. ბ.-მა დაადასტურა, რომ 2013 წლის 17 ივნისს ღამით მისი საქონელი ნამდვილად შევიდა მოსარჩელის კუთვნილ მიწაზე, რის გამოც პოლიციამაც დაიბარა (იხ. XXXX წლის X მარტის სხდომის ოქმი XX:XX:XX წთ-ზე).

აღნიშნულსვე ადასტურებს XXXX წლის XX ივნისს შედგენილი გასაუბრების ოქმი, სადაც მ. ბ. ასევე აღნიშნავს, რომ ყოფილა რამდენიმე შემთხვევა, როდესაც მისი საქონელი შევიდა მოსარჩელის კუთვნილ ნაკვეთში. აღნიშნულის თაობაზე იგი რამდენიმეჯერ გაუფრთხილებია ვუგარ ელჩიევსაც (იხ. ოქმი - ს.ფ. 16, ტ. 1). აღსანიშნავია, რომ მოპასუხის განმარტება მისი საქონლის შპს „კ.-ის“ საკუთრებაში არსებულ ნაკვეთში რამდენიმეჯერ შესვლასთან დაკავშირებით არ ეწინააღმდეგება მოსარჩელის მტკიცებას 2013 წლის მარტის თვიდან საქონლის შპს „კ.-ის“ კუთვნილ მიწაზე შესვლის სისტემატურ ხასიათთან დაკავშირებით, თუმცა, მიუხედავად ამისა, სასამართლო ხელმძღვანელობს პრინციპით, რომ აპელანტის მდგომარეობა საუარესოდ არ უნდა შებრუნდეს.

თავის მხრივ, საქმეზე მოწმის სახით დაკითხულმა ვუგარ ელჩიევმაც, რომელიც დარაჯობს და უვლის აღნიშნულ ნაკვეთს, სხდომაზე მიცემულ ჩვენებაშიც და პოლიციასთან გასაუბრების ოქმშიც დაადასტურა, რომ 2013 წლის მარტის თვიდან მ. ბ. აძოვებდა მის საქონელს მოსარჩელის კუთვნილ ნაკვეთში, რაზედაც არაერთხელ გააფრთხილა მოპასუხე (იხ. XXXX წლის X მარტის სხდომის ოქმი XX:XX:XX წთ-ზე და გასაუბრების ოქმი - ს.ფ. 16, ტ. 1).

აღნიშნულიდან გამომდინარე, სააპელაციო პალატა დადგენილად მიიჩნევს, რომ მ. ბ.-ის საქონელი არაერთხელ შესულა მოსარჩელე შპს „კ.-ის“ კუთვნილ მიწის ნაკვეთში, რითაც გაანადგურა (გაძოვა, გათელა) ბალახი.

საქმეში წარმოდგენილი მტკიცებულებებით არ დასტურდება, რომ მ. ბ, რომელიც თავად ადასტურებს გასაუბრების ოქმსა და ჩვენებებში, რომ მისი საქონელი რამდენიმეჯერ იყო შესული შპს „კ.-ის“ კუთვნილ მიწის ნაკვეთებში, რა პერიოდი დაყო მისმა საქონელმა სადავო მიწის ნაკვეთებზე, აღნიშნულ პერიოდში ობიექტურად რა ოდენობით ზიანის მიყენება შეეძლო მის კუთვნილ საქონელს მიწის ნაკვეთების მესაკუთრისათვის, სხვისი საქონელიც ხომ არ შედიოდა შპს „კ.-ის“ კუთვნილ მიწის ნაკვეთებში და ა. შ. ნიშანდობლივია, რომ მითითებული გარემოებების დადასტურება მოპასუხის მტკიცების საგანში შემავალ გარემოებებს წარმოადგენდა, რომლებიც მხარემ სარწმუნოდ ვერ დაადასტურა.

სამართლებრივი დასაბუთება

4.3. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 992-ე მუხლის თანახმად, პირი, რომელიც სხვა პირს მართლსაწინააღმდეგოდ, განზრახი ან გაუფრთხილებელი მოქმედებით მიაყენებს ზიანს, ვალდებულია აუნაზღაუროს მას ეს ზიანი.

საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 1003-ე მუხლის შესაბამისად, ცხოველის მფლობელი ვალდებულია აანაზღაუროს ის ზიანი, რომელიც მისმა ცხოველმა სხვას მიაყენა. ამასთან, არა აქვს მნიშვნელობა, ცხოველი მეთვალყურეობის ქვეშ იმყოფებოდა, დაკარგული იყო, თუ გაქცეული. ზიანის ანაზღაურების ვალდებულება არ გამოიყენება, როცა ცხოველის მფლობელმა მიიღო აუცილებელი ზომები მესამე პირთა დასაცავად.

საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 326-ე მუხლის მიხედვით კი, წესები სახელშეკრულებო ვალდებულების შესახებ გამოიყენება ასევე სხვა არასახელშეკრულებო ვალდებულებათა მიმართ, თუკი ვალდებულების ხასიათიდან სხვა რამ არ გამომდინარეობს.

საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 408-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, იმ პირმა, რომელიც ვალდებულია აანაზღაუროს ზიანი, უნდა აღადგინოს ის მდგომარეობა, რომელიც იარსებებდა, რომ არ დამდგარიყო ანაზღაურების მავალდებულებელი გარემოება.

საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 408-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, თუ ზიანის ანაზღაურება პირვანდელი მდგომარეობის აღდგენით შეუძლებელია ან ამისათვის საჭიროა არათანაზომიერად დიდი დანახარჯები, მაშინ კრედიტორს შეიძლება მიეცეს ფულადი ანაზღაურება.

დელიქტიდან გამომდინარე საფუძვლით სამოქალაქო სამართლებრივი პასუხისმგებლობა - ზიანის ანაზღაურების ვალდებულება, პირს დაეკისრება ერთდროულად რამდენიმე პირობის არსებობის შემთხვევაში: 1) უნდა არსებობდეს მართლსაწინააღმდეგო მოქმედება, 2) სახეზე უნდა იყოს ზიანი, 3) უნდა არსებობდეს მიზეზობრივი კავშირი დამდგარ შედეგსა (ზიანს) და მართლსაწინააღმდეგო მოქმედებას შორის, 4) ზიანის მიმყენებელს უნდა მიუძღოდეს ბრალი.

მხარეთა შორის მტკიცების ტვირთის განაწილების პრინციპიდან გამომდინარე, მოსარჩელე ვალდებულია დაამტკიცოს ზიანის არსებობა და მისი მოცულობა, ასევე მიზეზობრივი კავშირი ქმედებასა და დამდგარ შედეგს შორის, ანუ, მოვალის მოქმედება უნდა იყოს არა მარტო ბრალეული, არამედ ზიანის გამომწვევიც. თავის მხრივ, ზიანის მიმყენებელმა უნდა დაამტკიცოს მის ქმედებაში მართლწინააღმდეგობისა და ბრალის არარსებობა.

განსახილველ შემთხვევაში საქმეზე ფაქტობრივ გარემოებად დადგინდა მ. ბ.-ის ბრალეული ქმედებებით შპს „კ.-ისთვის” მატერიალური ზიანის მიყენების ფაქტი (იხ. სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებები).

საქმეში წარმოდგენილი მტკიცებულებებით ასევე დადგინდა მიყენებული მატერიალური ზიანის ოდენობაც (იხ. სააპელაციო სასამართლოს მიერ დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებები).

სასამართლო ყურადღებას ამახვილებს იმ გარემოებაზე, რომ საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 1003-ე მუხლის მიხედვით, ზიანის ანაზღაურების ვალდებულება არ გამოიყენება, როცა ცხოველის მფლობელმა მიიღო აუცილებელი ზომები მესამე პირთა დასაცავად. განსახილველ შემთხვევაში, მ. ბ. თავად ადასტურებს, რომ იგი თავის საქონელს მწყემსის გარეშე უშვებდა (ტ. 1, ს.ფ. 16), მისივე განმარტებით, იყო რამდენიმე შემთხვევა, როდესაც მისი საქონელი შპს „კ.-ის” კუთვნილ მიწის ნაკვეთებში იყო შესული (ტ.1, ს.ფ. 16), მანვე დადო პირობა, რომ მისი საქონელი შპს „კ.-ის” კუთვნილ მიწის ნაკვეთებში აღარ შევიდოდა (ტ.1, ს.ფ. 16-17). მოსარჩელის მტკიცებით, მ. ბ. 2013 წლის მარტის თვის ბოლოდან თითქმის ყოველ დღე აძოვებს თავის 31 სულ მსხვილფეხა საქონელს (ძროხას) და 450 სულამდე ცხვარს (ტ.1, ს.ფ. 14), რის თაობაზეც იგი არაერთხელ იქნა გაფრთხილებული (ტ. 1, ს.ფ. 14, 15, 16, 17). აღნიშნული ქმედებით მან შპს „კ.-ს” 8 238 ლარის ოდენობით ზიანი მიაყენა (ტ. 1, ს.ფ. 30-31). ამდენად, სასამართლო მიიჩნევს, რომ ცხოველით მიყენებული ზიანის დადასტურების მიზნით, მოსარჩელემ მის მტკიცების საგანში შემავალი ყველა ფაქტობრივი გარემოება დაადასტურა, ხოლო მოპასუხემ ვერ უზრუნველყო ვერც მისი ბრალის გამომრიცხველი გარემოებების დადასტურება და ვერც ზიანის ოდენობის გამაქარწყლებელი მტკიცებულების წარმოდგენა. მიუხედავად აღნიშნულისა, პირველი ინსტანციის სასამართლომ მოპასუხის ჩვენებაზე დაყრდნობით აუდიტის დასკვნით დაანგარიშებული ზიანის ოდენობა შეამცირა. აპელანტმა კი სააპელაციო სასამართლოს სარწმუნოდ ვერ დაუდასტურა სასამართლოს მიერ დადგენილი ზიანის ოდენობის უსწორობა და საქმეში არსებულ მტკიცებულებებზე დაყრდნობით მისი კიდევ უფრო შემცირების შესაძლებლობა. სასამართლო მიიჩნევს, რომ აპელანტს, მინიმუმ, იმ გარემოებების დამადასტურებელი მტკიცებულება მაინც უნდა წარმოედგინა საქმეში, რითაც სასამართლოს მიერ დადგენილ ზიანის ოდენობას შეეცილებოდა.

ამდენად, სააპელაციო პალატას მიაჩნია, რომ მხარეთა შეჯიბრებითობისა და დისპოზიციურობის პრინციპის გათვალისწინებით, სასამართლო შეზღუდულია მხარეთა მიერ მითითებული ფაქტებითა და მათ მიერ მითითებული მტკიცებულებებით. შესაბამისად, სასამართლო მიიჩნევს, რომ ასეთ პირობებში, სასამართლო გადაწყვეტილებას იღებს საქმეში არსებულ მტკიცებულებებზე დაყრდნობით. მტკიცების ნაკლი კი სამართალწარმოებაში მხარისათვის არასასურველ შედეგს იწვევს. განსახილველ შემთხვევაში, მ. ბ.-ის სააპელაციო საჩივარი არ კმაყოფილდება იმ მტკიცების ნაკლის გამო, რომელიც მან ვერ გასწია.

5. შემაჯამებელი სასამართლო დასკვნა

პალატას მიაჩნია, რომ სააპელაციო საჩივარში მითითებული გარემოებები არ ქმნიან სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 393-ე და 394-ე მუხლებით გათვალისწინებულ შემადგენლობას და, შესაბამისად, გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმების პროცესუალურ-სამართლებრივ საფუძვლებს, შესაბამისად, პალატა ეთანხმება გასაჩივრებულ გადაწყვეტილებას და ასკვნის, რომ იგი უცვლელად უნდა იქნეს დატოვებული.




6. საპროცესო ხარჯები

საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 55-ე მუხლის მე-2 ნაწილის შესაბამისად, აპელანტის მიერ გადახდილი სახელმწიფო ბაჟი უნდა დარჩეს სახელმწიფო ბიუჯეტში.

საპროცესო ხარჯთან დაკავშირებით სასამართლო მიზანშეწონილად მიიჩნევს ყურადღება გაამახვილოს, რომ საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 37-ე მუხლის მე-3 ნაწილის მიხედვით, ადვოკატისათვის გაწეული ხარჯები სასამართლოსგარეშე ხარჯებს წარმოადგენს. შესაბამისად, მისი ანაზღაურება მხარის შუამდგომლობის საფუძველზე უნდა მოხდეს. იგივე წესი ვრცელდება ადვოკატის ხარჯის სასამართლო წესით დაანგარიშების პრინციპზე, კერძოდ, თუ მხარე არ ეთანხმება ადვოკატის ხარჯების მხარისათვის დაკისრებას, აღნიშნული სადავოდ უნდა გახდეს ზემდგომი ინსტანციის სასამართლოში სააპელაციო წესით. განსახილველ შემთხვევაში, აპელანტს მოპასუხისათვის გაწეული ადვოკატი ხარჯის ანაზღაურების ოდენობა სადავოდ არ გაუხდია, სააპელაციო სასამართლო კი მსჯელობს მხოლოდ სააპელაციო საჩივრის ფარგლებში. სააპელაციო წესით სადავოდ იქნა გამხდარი მხოლოდ ის ფაქტი, რომ სარჩელი არ უდა დაკმაყოფილებულიყო და შესაბამისად, მოპასუხეს არც ადვოკატის მომსახურების ღირებულების ანაზღაურება არ უნდა დაკისრებოდა, თუმცა, ადვოკატისათვის გაწეული ხარჯის ანაზღაურების ოდენობა სააპელაციო წესით სადავოდ გამხდარი არ ყოფილა.

სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატამ

დ ა ა დ გ ი ნ ა

1. მ. ბ.-ის სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდეს;

2. უცვლელად დარჩეს თეთრიწყაროს რაიონული სასამართლოს 2014 წლის 13 მარტის გადაწყვეტილება;

3. აპელანტის მიერ გადახდილი სახელმწიფო ბაჟი დარჩეს სახელმწიფო ბიუჯეტში.

4. განჩინება შეიძლება გასაჩივრდეს საქართველოს უზენაეს სასამართლოში მისი სარეზოლუციო ნაწილის მე-5 პუნქტით გათვალისწინებული წესების დაცვით დასაბუთებული განჩინების ასლის ჩაბარებიდან 21 დღის ვადაში თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატაში საკასაციო საჩივრის წარდგენის გზით.

5. განჩინების გასაჩივრების მსურველი მხარე, თუ ის ესწრება განჩინების გამოცხადებას ან მისთვის ცნობილია განჩინების გამოცხადების თარიღი, ვალდებულია, განჩინების სარეზოლუციო ნაწილის გამოცხადებიდან არა უადრეს 20 და არა უგვიანეს 30 დღისა, გამოცხადდეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოში და ჩაიბაროს გადაწყვეტილების ასლი. წინააღმდეგ შემთხვევაში გასაჩივრების ვადის ათვლა დაიწყება განჩინების გამოცხადებიდან 30-ე დღეს. ამ ვადის გაგრძელება და აღდგენა დაუშვებელია.