05 ნოემბერი, 2018 წელი

თბილისი

თბილისის სააპელაციო სასამართლო
სამოქალაქო საქმეთა პალატა
შემდეგი შემადგენლობით:
მოსამართლე:
ქეთევან მესხიშვილი

სხდომის მდივანი – ნანა ველიჯანაშვილი

აპელანტი - სს „ს. კ. ჯ. პ. ა. ჰ.“

წარმომადგენელი - ლ. მ.

მოწინააღმდეგე მხარე - ი. ო.

წარმომადგენელი - გ. ყ.

გასაჩივრებული გადაწყვეტილება - თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2018 წლის 04 მაისის გადაწყვეტილება

აპელანტის მოთხოვნა - გასაჩივრებული გადაწყვეტილების ნაწილობრივ გაუქმება

დავის საგანი - ფულადი ვალდებულების შესრულება

1. ი. ო.-მ თბილისის საქალაქო სასამართლოში სს „ს. კ. ჯ. პ. ა. ჰ.-ის“ წინააღმდეგ სარჩელი აღძრა და მოპასუხისთვის, იძულებითი უმუშევრობის დაზღვევის ხელშეკრულებიდან გამომდინარე, 11 500 ლარის დაკისრება მოითხოვა.
2. მოპასუხემ სარჩელი არ ცნო.

3. თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2018 წლის 04 მაისის გადაწყვეტილებით, ი. ო.-ს სასარჩელო მოთხოვნა ნაწილობრივ დაკმაყოფილდა. სს „ს. კ. ჯ. პ. ა. ჰ.-ს“ ი. ო.-ს სასარგებლოდ 9000 ლარის გადახდა და სარჩელის აღძვრისას გადახდილი სახელმწიფო ბაჟის სანაცვლოდ 270 ლარის გადახდის ვალდებულება დაეკისრა.

4. აღნიშნული გადაწყვეტილება სს „ს. კ. ჯ. პ. ა. ჰ.-მა“ სააპელაციო წესით გაასაჩივრა, მისი ნაწილობრივ გაუქმება და ახალი გადაწყვეტილების მიღებით სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვა.

სააპელაციო სასამართლო დადგენილად მიიჩნევს საქმის გადაწყვეტისთვის მნიშვნელობის მქონე შემდეგ ფაქტობრივ გარემოებებს:

5. შპს „ა. ფ.-სა“ (დამსაქმებელი) და ი. ო.-ს (დასაქმებული) შორის 2016 წლის 16 ივნისს გაფორმებული შრომითი ხელშეკრულების საფუძველზე, ი. ო. PR მენეჯერის თანამდებობაზე იყო დასაქმებული, მისი ყოველთვიურად, ხელზე ასაღები ხელფასი 2000 ლარს შეადგენდა. ხელშეკრულება ერთი წლის ვადით დაიდო (ს.ფ. 16-22).

6. 2017 წლის 7 თებერვალს, ი. ო.-სა და სს „ს. კ. ჯ. პ. ა. ჰ.-ს“ შორის ფიზიკური პირებისთვის იძულებითი უმუშევრობის დაზღვევის ხელშეკრულება გაფორმდა და იმავე დღეს სადაზღვევო პოლისი გაიცა. დაზღვეულის მიერ გადასახდელი წლიური სადაზღვევო პრემია 360 ლარით განისაზღვრა. ხელშეკრულებით მზღვეველის ვალდებულება, იძულებითი უმუშევრობის შემთხვევაში სადაზღვევო ანაზღაურების გაცემის შესახებ შეთანხმდა (ს.ფ. 23-28).

7. ხელშეკრულების პირობების თანახმად, იძულებითი უმუშევრობის მიზეზად მხოლოდ დამსაქმებლის მიერ შრომითი ხელშეკრულების შეწყვეტა განისაზღვრა, რომლის მიზეზია, მათ შორის, ეკონომიკური გარემოებები, ტექნოლოგიური ან ორგანიზაციული ცვლილებები, რომელიც სამუშაო ძალის შემცირებას აუცილებელს ხდის (7.1. პუნქტი) და ორგანიზაციის რეორგანიზაცია (საშტატო ერთეულის გაუქმება შემცირება) (7.8. პუნქტი). მზღვეველის სადაზღვევო ანაზღაურებისგან გათავისუფლების საგამონაკლისო პირობად დასაქმებულის მიერ თანამდებობის/სამუშაოს თავისი ნებით, წერილობითი განცხადების საფუძველზე დატოვება მიეთითა (9.4. პუნქტი) (ს.ფ. 24-28).

8. მზღვეველის მიერ ანაზღაურებას ექვემდებარებოდა შერჩეული ყოველთვიური ლიმიტის შესაბამისი თანხა მაქსიმუმ 6 თვის განმავლობაში. ანაზღაურება მხოლოდ რეალური უმუშევრობის პერიოდში, მაქსიმუმ 6 თვის განმავლობაში უნდა განხორციელებულიყო და დაზღვეულის ანაზღაურებად სამსახურში დასაქმებისთანავე ან დაზღვეულის მიერ ნებისმიერ დამკვეთთან მომსახურების ხელშეკრულების გაფორმებისთანავე შეწყვეტას ექვემდებარებოდა (ს.ფ. 24-28).

9. ი. ო.-ს 2017 წლის 24 მაისიდან შპს „ა. ფ.-სთან’’ გაფორმებული შრომითი ხელშეკრულება შეუწყდა.

10. სააპელაციო სასამართლო დადგენილად მიიჩნევს ფაქტობრივ გარემოებას მასზედ, რომ მოსარჩელის იძულებით უმუშევრობას, რაც დაზღვევის ხელშეკრულების შესაბამისად, სადაზღვევო თანხის გადახდის წინაპირობა შეიძლებოდა გამხდარიყო, ადგილი არ ჰქონია.

საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 799-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, დაზღვევის ხელშეკრულებით მზღვეველი მოვალეა აუნაზღაუროს დამზღვევს სადაზღვევო შემთხვევის დადგომით მიყენებული ზიანი ხელშეკრულების პირობების შესაბამისად. ნორმის ანალიზიდან გამომდინარე, სადაზღვევო შემთხვევის შეფასებისათვის, ანუ იმისათვის, რომ სადაზღვევო რისკი განხორციელებულად და შესაბამისად, სადაზღვევო შემთხვევა დამდგარად ჩაითვალოს, უნდა დადგინდეს, სადაზღვევო შემთხვევა შეიცავს თუ არა ხელშეკრულებით შეთანხმებულ გამონაკლის შემთხვევებს, რამდენადაც ამგვარი შემთხვევა გამორიცხავს სადაზღვევო შემთხვევის კვალიფიკაციის და სადაზღვევო კომპანიის მხრიდან თანხის გადახდის, სამართლებრივ საფუძველს. მოცემულ შემთხვევაში, ხელშეკრულების მე-9 მუხლი შეიცავს ხელშეკრულებით შეთანხმებულ გამონაკლის შემთხვევებს, როცა მზღვეველი არ არის პასუხისმგებელი სადაზღვევო რისკის შედეგად დამდგარი ზიანის ანაზღაურებაზე. მათ შორის, 9.4 პუნქტის თანახმად, დამზღვევი თანხის გადახდის ვალდებულებისგან თავისუფლდება, თუ დასაქმებულმა თანამდებობა/სამუშაო საკუთარი ნებით, წერილობითი განცხადების საფუძველზე დატოვა. სააპელაციო სასამართლოს აზრით, იძულებითი უმუშევრობა ეს არის დასაქმებულის ნების საწინააღმდეგოდ მისი საქართველოს შრომის კოდექსის 37-ე მუხლში მითითებული რომელიმე საფუძვლით სამსახურიდან გათავისუფლება. შესაბამისად, სააპელაციო სასამართლოს საკვლევ გარემოებათა წრეს დასაქმებულის ნების განმარტება წარმოადგენს, რათა საბოლოოდ დადგინდეს, ადგილი ჰქონდა, თუ არა, დამსაქმებლის ბრალით გამოწვეულ დასაქმებულის იძულებით უმუშევრობას, რაც მოდავე მხარეთა შორის გაფორმებული დაზღვევის ხელშეკრულების თანახმად, სადაზღვევო შემთხვევად კვალიფიცირდება და სადაზღვევო თანხის ანაზღაურების საფუძველს ქმნის.

11. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 52-ე მუხლის თანახმად, ნების გამოვლენის განმარტებისას ნება უნდა დადგინდეს გონივრული განსჯის შედეგად და არა მარტოოდენ გამოთქმის სიტყვასიტყვითი აზრიდან. პალატა განმარტავს, რომ ნების გამოხატვა, რომელიც გარკვეული სამართლებრივი შედეგების დადგომისაკენ არის მიმართული, დაკავშირებულია არა მხოლოდ უფლებების, არამედ მოვალეობების წარმოშობასთან, შესაბამისად, საწინააღმდეგოს დადასტურებამდე ივარაუდება, რომ პირის მიერ გამოვლენილი ნება, მის ნამდვილ ნებას შეესაბამება. სასამართლო მიუთითებს, რომ მოცემული დავის გადაწყვეტა მხარეთა ნების განმარტების და არა სასამართლოს მიერ კანონის განმარტების ან/და ნორმის შეფარდების მართებულობის დადგენას ეხება, ამიტომ, მსგავსი კატეგორიის დავების გადაწყვეტისას მხარეთა ახსნა-განმარტებებს და საქმეში არსებულ სხვა სახის მტკიცებულებებს დიდი მნიშვნელობა ენიჭება. ნების განმარტება უნდა მოხდეს იმდაგვარად, რომ საქმეში არსებული მტკიცებულებები, გარემოებები, ასევე, მხარეთა განმარტებები ერთ მთლიან ლოგიკურ ჯაჭვს ქმნიდეს და ობიექტური დამკვირვებლისთვის, განვითარებულ ფაქტებსა და გამოხატულ ნების განმარტებას შორის დადგენილი კანონზომიერება, მოულოდნელი/გაუგებარი არ იყოს.

12. სააპელაციო სასამართლო ყურადღებას მიაპყრობს საქმის მასალებში არსებულ ი. ო.-ს სამსახურიდან გათავისუფლების შესახებ შეთანხმებას, რომელიც 2017 წლის 24 მაისითაა დათარიღებული (ს.ფ. 56). აღნიშნულ დოკუმენტში ცალსახად და არაორაზროვნადაა მითითებული, რომ მხარეები 2016 წლის 16 ივნისს დადებულ შრომით ხელშეკრულებას ურთიერთშეთანხმებით, დასაქმებულის ინიციატივით წყვეტენ. ეს დოკუმენტი მხოლოდ ი. ო.-ს მიერაა ხელმოწერილი. სამოქალაქო კოდექსის 51-ე მუხლის თანახმად, ნების გამოვლენა, რომელიც მოითხოვს მეორე მხარის მიერ მის მიღებას, ნამდვილად ჩაითვლება იმ მომენტიდან, როცა იგი მეორე მხარეს მიუვა. შრომითსამართლებრივი ურთიერთობის შეწყვეტა სწორედ მიღებასავალდებულო ნების გამოხატვას წარმოადგენს. რადგან დოკუმენტზე მხოლოდ დასაქმებულის ხელმოწერაა დატანილი, სასამართლოს ექმნება ვარაუდი, რომ ეს ნება გამოხატული იყო მოსარჩელის მიერ და დამსაქმებლის მიერ მიღებას საჭიროებდა, საწინააღმდეგო დაშვება იქნებოდა ალოგიკური, ვინაიდან გაუგებარია, საწარმო, რომელიც დასაქმებულთან შრომით-სამართლებრივ ურთიერთობას თავისი ინიციატივით წყვეტს, თავად რატომ არ მოაწერდა ხელს ამ დოკუმენტს და რატომ არ იზრუნებდა სამართლებრივი დოკუმენტაციის ფორმალურ გამართულობაზე, მით უფრო, იმ პირობებში, როდესაც შრომითი ურთიერთობის შეწყვეტა დამსაქმებლისთვის კანონით განსაზღვრულ მატერიალურ ვალდებულებებს წარმოშობს. სააპელაციო სასამართლო ვერ გაიზიარებს მოსარჩელე მხარის აპელირებას მასზედ, რომ აღნიშნული დოკუმენტი შეცდომით იქნა შედგენილი და რეალურად, დასაქმებული სამსახურიდან, დამსაქმებლის ინიციატივით, რეორგანიზაციის მოტივით გათავისუფლდა. აღსანიშნავია, რომ ხსენებული დოკუმენტი მარტივი წერილობითი ფორმითაა შედენილი, იგი მოცულობით დიდი არ არის და ადვილად წაკითხვადია, დოკუმენტის ტექსტის აღქმა განსაკუთრებულ სიძნელეს არ წარმოადგენს და მისი შინაარსის გაგება რაიმე სახის სპეციალურ ცოდნას არ საჭიროებს. შესაბამისად, მითითება მასზედ, რომ დოკუმენტის ხელმოწერისას მოსარჩელეს დოკუმენტი არ წაუკითხავს და მას შეცდომით მოაწერა ხელი, სამოქალაქო დაუდევრობას წარმოადგენს და მოსარჩელის მტკიცების ტვირთს არ ამსუბუქებს.

სააპელაციო სასამართლო მიზანშეწონილად მიიჩნევს განმარტოს, რომ მოდავე მხარეთა შორის გაფორმებული იძულებითი უმუშევრობის დაზღვევის ხელშეკრულების მე-4 პუნქტში იძულებითი უმუშევრობა განმარტებულია, როგორც დამსაქმებლის მიერ შრომითი ხელშეკრულების შეწყვეტა, შესაბამისად, შრომითი ურთიერთობის, როგორც დასაქმებულის განცხადებით, ასევე დამსაქმებლისა და დასაქმებულის ურთიერთშეთანხმებით შეწყვეტა, დამსაქმებლის ინიციატივით დასაქმებულის იძულებით გათავისუფლებად და სადაზღვევო შემთხვევის დადგომად ვერ იქნება მიჩნეული.

13. მოცემულ შემთხვევაში, დადგენილია, რომ მოსარჩელესა და დამსაქმებელს შორის შრომითი ხელშეკრულება 2016 წლის 16 ივნისს ერთი წლის ვადით გაფორმდა. შრომითი ხელშეკრულების შეწყვეტის შესახებ შეთანხმება 2017 წლის 24 მაისს დაიდო. ხელშეკრულების ვადა კი 2017 წლის 16 ივნისს იწურებოდა. აღნიშნული გარემოებების ურთიერთშეჯერების შედეგად სასამართლო ადგენს, რომ ი. ო.-სთან შრომითი ხელშეკრულება ამავე ხელშეკრულების ვადის ამოწურვამდე, 20 დღით ადრე შეწყდა. შესაბამისად, იმ შემთხვევაშიც კი, თუ სასამართლო უგულვებელყოფს საქმეში არსებულ მტკიცებულებას, რომლითაც შრომითი ხელშეკრულების შეწყვეტა ი. ო.-ს განცხადებითა და სურვილით დასტურდება, მაშინ, გაუგებარია, თუ რატომ მიიღებდა დამსაქმებელი რეორგანიზაციის გზით იმ თანამშრომლის სამსახურიდან გათავისუფლების შესახებ გადაწყვეტილებას, რომლის ხელშეკრულების ვადა 20 დღეში იწურებოდა. მით იფრო იმ გარემოების გათვალისწინებით, რომ შრომის კოდექსი დამსაქმებელს რეორგანიზაციის შედეგად გათავისუფლებული თანამშრომლისათვის 2 თვის კომპენსაციის გადახდის ვალდებულებას აკისრებს. აღნიშნული დასკვნის სამართლებრივი საფუძველია საქართველოს შრომის კოდექსის 38-ე მუხლის პირველი ნაწილი, რომლის მიხედვითაც, რეორგანიზაციის განხორციელების შედეგად, თანამშრომლის დათხოვნის შემთხვევაში დამსაქმებელს გათავისუფლებული თანამშრომლისათვის ორი თვის კომპენსაციის გადახდის ვალდებულება ეკისრება. ასევე, ასეთ დროს დამსაქმებელი მომავალი სასამართლო განხილვის რისკის წინაშე დგას, რადგან სასამართლოში საქმის წარმოებისას რეორგანიზაციის საჭიროებისა და მისი მართებულად ჩატარების მტკიცების ტვირთის სწორედ დამსაქმებელს ეკისრება. შესაბამისად, ისეთ პირობებში, როდესაც მოსარჩელე ი. ო.-ს, ხელშეკრულების ვადა 2017 წლის 16 ივნისს ეწურებოდა, სასამართლოსთვის გაუგებარია, დამსაქმებელი, საკუთარი ინიციატივით, ხელშეკრულებას 2017 წლის 24 მაისს რატომ შეწყვეტდა და თავს გაუმართლებელი რისკის მდგომარეობაში რატომ ჩაიგდებდა, მაშინ, როდესაც 20 დღეში დასაქმებულის ხელშეკრულებას ვადა ისედაც გადიოდა.

14. სააპელაციო სასამართლო დადგენილად მიიჩნევს ფაქტობრივ გარემოებას მასზედ, რომ მოსარჩელეს კომპენსაციის გადახდის შესახებ დასაქმებულისთვის არ მიუმართავს, სააპელაციო სასამართლო ვერ გაიზიარებს მოწინააღმდეგე მხარის აპელირებას მასზედ, რომ კომპენსაციის მოთხოვნისა და სასამართლოში დავის წამოწყება მათი კონსტიტუციური უფლებაა, რომელიც მოცემული დავის გადაწყვეტაზე არსებით გავლენას ვერ იქონიებს. სასამართლო განმეორებით აღნიშნავს, რომ განსახილველი დავა ნების განმარტების შედეგად გადასაწყვეტ და შესაბამისად, სამართლებრივი შეფასების საკითხს წარმოადგენს, ამიტომ, მოსარჩელის თითოეულ ქმედებას შესაძლებელია გადამწყვეტი მნიშვნელობა ჰქონდეს. უმუშევრობის დაზღვევის არსი დასაქმებულის უზრუნველყოფაა, იგი იმიტომ აზღვევს უმუშევრობის საფრთხეს, რომ გაჭიანურებული დავა თავიდან აიცილოს. მიუხედავად აღნიშნულისა, სააპელაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ უმუშევრობის დაზღვევისგან მიღებულ ანაზღაურებასა და შრომით სამართლებრივი ურთიერთობის შეწყვეტის შედეგად მისაღებ კომპენსაციას შორის არსებითი და პრინციპული განსხვავებაა. დაზღვევის მიზანს ძირითადად, ახალი სამუშაო ადგილის პოვნამდე დამზღვევის ფინანსური უზრუნველყოფა წარმოადგენს, რეორგანიზაციის შედეგად გათავისუფლებული პირისთვის კომპენსაციის გადახდა კი, სოციალური უფლების მინიმალური დაცვის სტანდარტს განამტკიცებს. დასაქმებულის გათავისუფლებისას აღნიშნულ ქმედებასთან მისი ნების მიმართება განსაკუთრებით კარგად მის მიერ განხორციელებული ქმედებებით წარმოჩინდება, კერძოდ, იმით თუ, როგორ ცდილობს დასაქმებული მისი უფლებების აღდგენას/დაცვას, შესაბამისად, ის ფაქტი, რომ დასაქმებულს დამსაქმებლისთვის კომპენსაციის მოთხოვნით არც კი მიუმართავს, ნების განმარტებისას სამართლებრივ მნიშვნელობას იძენს.

ამ მხრივ, ასევე საყურადღებოა ის ფაქტობრივი გარემოება, რომ დამსაქმებლის მიერ რეორგანიზაციის დაწყების დროს მოსარჩელე დეკრეტულ შვებულებაში იმყოფებოდა, როგორც საქართველოს შრომის კოდექსით, ასევე, სხვადასხვა საერთაშორისო სამართლებრივი აქტებით, დასაქმებულები ბავშვის დაბადებამდე და მის შემდგომ პერიოდში განსაკუთრებული სამართლებრივი დაცვით სარგებლობენ. შრომის კოდექსის მე-4 (5), მე-17, მე-18, მე-18, 22-ე, 27-30-ე, 37-ე (მე-3 ნაწილის „გ“ ქვეპუნქტი) მუხლები აღნიშნულის საილუსტრაციო მაგალითს წარმოადგენს, შესაბამისად, ცალსახაა, რომ მოსარჩელე შრომით-სამართლებრივი ურთიერთობის შეწყვეტისას დაცვის მაღალი სტანდარტით სარგებლობდა, რომელიც არ გამოუყენებია, რაც ამყარებს ვარაუდს მასზედ, რომ მოსარჩელემ შრომითი ხელშეკრულება საკუთარი ინიციატივით შეწყვიტა.

15. სამოქალაქო პროცესში მტკიცების ტვირთის ობიექტური და სამართლიანი გადანაწილების პრინციპი არსებობს. სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის მე-4 და 102-ე მუხლების თანახმად, სადაზღვევო ხელშეკრულებით განსაზღვრული სადაზღვევო შემთხვევის დადგომის ფაქტი თავად მოსარჩელემ უნდა ამტკიცოს.

განსახილველ შემთხვევაში, სწორედ აპელანტის მტკიცების საგანში შემავალი გარემოება იყო ისეთი მტკიცებულებების სასამართლოსთვის წარდგენა, რომლებიც უტყუარად დაადასტურებდა, რომ მის შემთხვევაში ადგილი ჰქონდა სამსახურიდან იძულებით გათავისუფლებას, რაც სადაზღვევო შემთხვევის დადგომას ნიშნავდა და შესაბამისად, დამზღვევს სადაზღვევო თანხის ანაზღაურების ვალდებულებას წარმოუშობდა.

მოსარჩელემ მტკიცების საგანში შემავალი გარემოებების სამტკიცებლად შპს „ა. ფ.-ს“ დირექტორის მიერ ხელმოწერილი დოკუმენტი წარადგინა, რომლის თანახმად, მოსარჩელესთან შრომითი ურთიერთობა შრომის კოდექსის 37-ე მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის საფუძველზე შეწყდა, თუმცა, აღნიშნული დოკუმენტი დათარიღებული არ არის და შესაბამისად, ვერ აქარწყლებს საქმის მასალებში არსებულ მეორე, 2017 წლის 24 მაისით დათარიღებულ დოკუმენტს, რომლის თანახმადაც დასტურდება, რომ დასაქმებული სამსახურიდან მხარეთა ურთიერთშეთანხმებით, მოსარჩელის ინიციატივით გათავისუფლდა. ასევე, მოსარჩელემ, როგორც პირველ ინსტანციის სასამართლოში, ასევე სააპელაციო სასამართლოში განმარტა, რომ 2017 წლის 24 მაისის დოკუმენტზე შეცდომით მოაწერა ხელი. აღნიშნულ გარემოებას სააპელაციო სასამართლო ვერ გაიზიარებს, ვინაიდან სადავო აქტი მარტივ დოკუმენტს წარმოადგენს, იგი ადვილად წაკითხვადი და აღქმადია, ასევე მოცულობით პატარაა და დოკუმენტზე დატანილი ინფორმაცია მხოლოდ ნახევარ გვერდს იკავებს, შესაბამისად, მის აღქმას რაიმე სპეციალური ცოდნა არ სჭირდება. ფაქტი მასზედ, რომ მოსარჩელემ ხელი მას წაუკითხავად მოაწერა, სამართლის მიზნებისთვის, დაუდევრობას წარმოადგენს და მტკიცების ტვირთს ხელმომწერის სასიკეთოდ არ აბრუნებს. აღნიშნულთან მიმართებით, ასევე საინტერესოა ის ფაქტიც, რომ სადაზღვევო კომპანიაში თანხის ანაზღაურების მოთხოვნისას ი. ო.-მ სწორედ აღნიშნული დოკუმენტი წარადგინა, სადაზღვევო კომპანიამ კი 2017 წლის 09 ივნისს (ს.ფ. 31) დამატებითი, სადაზღვევო შემთხვევის დადგომის დადასტურებისათვის რელევანტური დოკუმენტაციის წარდგენა მოითხოვა.მოსარჩელემ მხოლოდ ამის შემდეგ წარადგინა დამსაქმებლის მიერ გამოცემული/ხელმოწერილი ბრძანება შრომითი ურთიერთობის შრომის კოდექსის 37-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტით შეწყვეტის თაობაზე, რაც სასამართლოს უქმნის რწმენას, რომ ამ დრომდე აღნიშნული დოკუმენტაციის მიმართ მოსარჩელეს ინტერესი არ გააჩნდა, რაც, რეალურად, ადასტურებს იმ ფაქტს, რომ იგი დამსაქმებლის გადაწყვეტილებას ეთანხმებოდა და გათავისუფლება მისი ნების საწინააღმდეგოდ/იძულებით არ მომხდარა. სასამართლო ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ საქმეში წარმოდგენილი არცერთი მტკიცებულებით არ დასტურდება დაზღვეულის მხრიდან ისეთი ქმედების განხორციელების ფაქტი, რომელიც სასამართლოს შეუქმნიდა მტკიცებულებით გამყარებულ შინაგან რწმენას მასზედ, რომ მის შემთხვევაში, იძულებით უმუშევრობას ჰქონდა ადგილი, რაც სადაზღვევო შემთხვევის დადგომას ნიშნავდა .

განსახილველ შემთხვევაში, წარდგენილ მტკიცებულებათა ერთობლიობაში შეფასებით სააპელაციო სასამართლო მივიდა დასკვნამდე, რომ მოსარჩელემ მისთვის კანონით დაკისრებული მტკიცების ტვირთი ვერ დასძლია, მან სადაზღვევო შემთხვევის დადგომისა და ზიანის ანაზღაურების ვალდებულების არსებობის ფაქტობრივ-სამართლებრივი საფუძველი ვერ დაადასტურა. რაც შეეხება მოპასუხეს (აპელანტს), მან მტკიცების ტვირთის სამართლიანი განაწილების პირობებში შეძლო იმგვარი საპირწონე მტკიცებულებათა (ახსნა განმარტება, ხელშეკრულება) წარდგენა, რომლებმაც ი. ო.-ს მიერ განვითარებული მსჯელობა ეჭვქვეშ დააყენა და სასამართლოს შეუქმნა დასაბუთებული ვარაუდი სადაზღვევო შემთხვევის დადგომის არარსებობის შესახებ.

16. საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 377-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, სააპელაციო სასამართლო ამოწმებს გადაწყვეტილებას სააპელაციო საჩივრის ფარგლებში ფაქტობრივი და სამართლებრივი თვალსაზრისით. ამავე მუხლის მეორე ნაწილის შესაბამისად, სამართლებრივი თვალსაზრისით შემოწმებისას სასამართლო ხელმძღვანელობს 393-ე და 394-ე მუხლების მოთხოვნებით.

სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 386-ე მუხლის შესაბამისად, თუ სააპელაციო საჩივარი დასაშვებია და საქმე პირველი ინსტანციის სასამართლოს არ უბრუნდება, სააპელაციო სასამართლო თვითონ იღებს გადაწყვეტილებას საქმეზე. იგი თავისი განჩინებით უარს ამბობს სააპელაციო საჩივრის დაკმაყოფილებაზე ან გასაჩივრებული გადაწყვეტილების შეცვლით იღებს ახალ გადაწყვეტილებას.

17. სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 53-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, იმ მხარის მიერ გაღებული ხარჯების გადახდა, რომლის სასარგებლოდაც იქნა გამოტანილი გადაწყვეტილება, ეკისრება მეორე მხარეს, თუნდაც ეს მხარე განთავისუფლებული იყოს სახელმწიფო ბიუჯეტში სასამართლო ხარჯების გადახდისაგან. თუ სარჩელი ნაწილობრივ დაკმაყოფილდა, მაშინ ამ მუხლში აღნიშნული თანხა მოსარჩელეს მიეკუთვნება სარჩელის იმ მოთხოვნის პროპორციულად, რომელიც სასამართლოს გადაწყვეტილებით იქნა დაკმაყოფილებული, ხოლო მოპასუხეს – სარჩელის მოთხოვნის იმ ნაწილის პროპორციულად, რომელზედაც მოსარჩელეს უარი ეთქვა.

მოცემულ შემთხვევაში, სს „ს. კ. ჯ. პ. ა. ჰ.-ის“ სააპელაციო საჩივარი დაკმაყოფილდა სრულად (სარჩელი არ დაკმაყოფილდა), შესაბამისად, ი. ო.-ს სს „ს. კ. ჯ. პ. ა. ჰ.-ის“ სასარგებლოდ, სააპელაციო სასამართლოში სახელმწიფო ბაჟის სახით გადახდილი 360 ლარის გადახდის ვალდებულება უნდა დაეკისროს.

სააპელაციო პალატამ საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 386-ე, 389-ე, 390-ე, 47-ე, 48-ე, 53-ე მუხლებით, იხელმძღვანელა და

დ ა ა დ გ ი ნ ა

1. სს „ს. კ. ჯ. პ. ა. ჰ.-ის“ სააპელაციო საჩივარი დაკმაყოფილდეს;

2. გაუქმდეს თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2018 წლის 04 მაისის გადაწყვეტილება;

3. ი. ო.-ს სარჩელი არ დაკმაყოფილდეს;

4. ი. ო.-ს სს „ს. კ. ჯ. პ. ა. ჰ.-ის“ სასარგებლოდ დაეკისროს სააპელაციო სასამართლოში გადახდილი ბაჟის ანაზღაურება 360 ლარის ოდენობით;

5. გადაწყვეტილება შეიძლება გასაჩივრდეს საქართველოს უზენაეს სასამართლოში მისი სარეზოლუციო ნაწილის მე-6 პუნქტით გათვალისწინებული წესების დაცვით დასაბუთებული გადაწყვეტილების ასლის ჩაბარებიდან 21 დღის ვადაში თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატაში საკასაციო საჩივრის წარდგენის გზით;

6. გადაწყვეტილების გასაჩივრების მსურველი მხარე, თუ ის ესწრება განჩინების გამოცხადებას ან მისთვის ცნობილია განჩინების გამოცხადების თარიღი, ვალდებულია, განჩინების სარეზოლუციო ნაწილის გამოცხადებიდან არა უადრეს 20 და არა უგვიანეს 30 დღისა, გამოცხადდეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოში და ჩაიბაროს გადაწყვეტილების ასლი. წინააღმდეგ შემთხვევაში გასაჩივრების ვადის ათვლა დაიწყება განჩინების გამოცხადებიდან 30-ე დღეს. ამ ვადის გაგრძელება და აღდგენა დაუშვებელია.




უკან დაბრუნება