03 სექტემბერი, 2018 წელი

თბილისი

თბილისის სააპელაციო სასამართლო
სამოქალაქო საქმეთა პალატა
შემდეგი შემადგენლობით:
მოსამართლე:
ქეთევან მესხიშვილი

სხდომის მდივანი – ნინო სოლომნიშვილი

1. აპელანტი - შპს „ა.“

წარმომადგენელი - გ. ს.

მოწინააღმდეგე მხარე - თ. ბ.

აპელანტის მოთხოვნა - გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმება და სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა

2. აპელანტი - თ. ბ.

მოწინააღმდეგე მხარე - შპს „ა.“

აპელანტის მოთხოვნა - გადაწყვეტილების ნაწილობრივ გაუქმება

გასაჩივრებული გადაწყვეტილება - თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2017 წლის 27 თებერვლის გადაწყვეტილება

დავის საგანი - ზიანის ანაზღაურება

ა ღ წ ე რ ი ლ ო ბ ი თ ი ნ ა წ ი ლ ი

1. თ. ბ.-მ თბილისის საქალაქო სასამართლოში შპს „ა.“-ს წინააღმდეგ სარჩელი აღძრა და მოპასუხის მიერ მიყენებული ზიანის, სულ, 7400 ლარის გადახდა და იურიდიული მომსახურებისთვის გაწეული ხარჯის - 300 ლარის დაკისრება მოითხოვა.

2. მოპასუხემ სარჩელი არ ცნო.

3. თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2017 წლის 27 თებერვლის გადაწყვეტილებით, თ. ბ.-ს სასარჩელო მოთხოვნა ნაწილობრივ დაკმაყოფილდა. შპს „ა.“-ს მოსარჩელე თ. ბ.-ს სასარგებლოდ, ზიანის სახით, ბრეკეტების ღირებულების - 1100 ლარისა და ექიმის ვიზიტის ღირებულების - 225 ლარის ოდენობით გადახდის ვალდებულება დაეკისრა. მოპასუხე შპს „ა.“-ს მოსარჩელის სასარგებლოდ მის მიერ იურიდიული მომსახურებისთვის გაწეული ხარჯის ნაწილის, 53 ლარის, ანაზღაურების ვალდებულება დაეკისრა.

4. თბილისის საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილება შპს „ა.“-მ და თ. ბ.-მ სააპელაციო წესით გაასაჩივრეს. შპს „ა.“-მ გასაჩივრებული გადაწყვეტილების სრულად გაუქმება და სასარჩელო მოთხოვნის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმა მოითხოვა, ხოლო თ. ბ.-მ გასაჩივრებული გადაწყვეტილება ნაწილობრივ გაასაჩივრა და მისი მოთხოვნის სრულად დაკმაყოფილება მოითხოვა.

ს ა მ ო ტ ი ვ ა ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი

სააპელაციო პალატა დადგენილად მიიჩნევს საქმის გადაწყვეტისთვის მნიშვნელობის მქონე შემდეგ ფაქტობრივ გარემოებებს:

5. 2015 წლის 24 თებერვალს, მოსარჩელე თ. ბ.-მ შპს „დ. ა.“-ს ჩივილებით მიმართა, რომელიც ესთეტიკურ დისკომფორტს შეეხებოდა, მოგვიანებით მან მკურნალობა შპს „ა.“-ში იმავე მკურნალ ექიმთან ე. ბ.-სთან განაგრძო (ს.ფ. 87-94, 122-123).

6. სამედიცინო დაწესებულების მიმართ არსებული პრეტენზიების გამო, თ. ბ.-მ საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს, ასევე სამედიცინო საქმიანობის სახელმწიფო რეგულირების სააგენტოს მიმართა (ს.ფ. 22-23, 72-74).

7. სამედიცინო დოკუმენტაციის არარსებობის გამო, მოსარჩელის მიერ სამედიცინო ექსპერტიზა ვერ ჩატარდა (ს.ფ. 21, 30).

8. შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს მიერ თ. ბ.-ს მიმართ გაწეული სამედიცინო დახმარების ხარისხის შესწავლა მოხდა. პაციენტს ააიპ „საქართველოს სამედიცინო ასოციაციების გაერთიანების“ ექიმ-სპეციალისტების კონსულტაცია ჩაუტარდა. საწყისი სადიაგნოსტიკო მონაცემების, სამედიცინო დოკუმენტაციისა და ყბების ორთოპანტომოგრაფიული სურათის არარსებობის გათვალისწინებით, წარსულში ჩატარებული ორთოდონტიული სამედიცინო დახმარების ხარისხის შესწავლა შეუძლებელი გახდა. ამასთან, შპს „ა.“-ში შესწავლილი იქნა „მაღალი რისკის შემცველი სამედიცინო საქმიანობის ტექნიკური რეგლამენტის დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს მთავრობის 2010 წლის 22 ნოემბრის N359 დადგენილებით განსაზღვრული მოთხოვნების დაცვის მდგომარეობა და დარღვევების არსებობის გამო თბილისის საქალაქო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა კოლეგიის მიერ შპს „ა.“-ს საჯარიმო სანქცია 1000 ლარის ოდენობით დაეკისრა (ს.ფ. 67-71, 75-79, 24, 31, 32, 25-27, 82-86).

9. 2015 წლის 09 დეკემბრის შემოწმების აქტში მიეთითა შემდეგი: სტომატოლოგიური პაციენტის სამედიცინო ბარათის (ნომერი არ გააჩნია) მიხედვით, 2015 წლის 24 თებერვალს პაციენტმა თ. ბ.-მ შპს „ა.“-ს ესთეტიკური დისკომფორტის თაობაზე ჩივილებით მიმართა. პაციენტი ექიმმა ე. ბ.-მ გასინჯა. მის მიერ შემდეგი სახის ჩანაწერი გაკეთდა: „თანკბილვა დისტალური“. დაისვა დიაგნოზი: „K07.2 K07.3 ზ/ყ კბილთა რკალის დაგრძელება. ფრონტარულ კბილთა ტუჩისკენა დახრა, ქვედა ყბის კბილთა რკალის დამოკლება, ფრონტარულ კბილთა მჭიდრო დგომა. ქვ/ყ 25 კბილი როტაცია, 45 ადენტია“. პაციენტ თ. ბ.-ს მკურნალობა დაენიშნა: „თანკბილვის, კბილთა დგომის და კბილის კორექცია, ბრეკეტული სისტემა, ცენტრი დარღვეულია. პაციენტის წერილობითი ინფორმირებული თანხმობა სამედიცინო მომსახურებაზე მიღებული არ არის. სამედიცინო ბარათში არსებული ჩანაწერებით: „24.02.2015 წელს დაფიქსირდა რკალი 16X16 ზედა ყბა და ქვედა ყბაზე. 17.03.02015 წელს კორექცია ჩაუტარდა. 21.03.2015 წელს 46 კბილი დაფიქსირდა ლინგვალურად ბრეკეტი, 09.05.2015 წელს რკალი 16X22 შეიცვალა, რკალის უშკები დამაგრდა. 19.05.2015 წელს საკონტროლო ვიზიტი განხორციელდა, მოტეხილი ბრეკეტის ფიქსაცია მოხდა. 26.05.2015 წელს საკონტროლო ვიზიტი განხორციელდა. 02.06.2015 წელს საკონტროლო ვიზიტი განხორციელდა და მოტეხილი ბრეკეტის ფიქსაცია მოხდა. 09.06.2015 წელს საკონტროლო ვიზიტი მოხდა. 16.06.2015 წელს ბრეკეტის კორექცია. 23.06.2015 წელს ასევე საკონტროლო ვიზიტი განხორციელდა. 30.06.2015 წელს მოტეხილი ბრეკეტის ფიქსაცია მოხდა. 07.07.2015 წელს საკონტროლო ვიზიტი მოხდა. 21.07.2015 წელს ბრეკეტის კორექცია განხორციელდა. მოტეხილი ბრეკეტი ახლით შეიცვალა. 01.09.2015 წელს კორექცია მოხდა. 15.09.2015 წელს საკონტროლო ვიზიტი განხორციელდა. პაციენტის ვიზიტები სტომატოლოგიური პაციენტის რეგისტრაციის ჟურნალში არ არის რეგისტრირებული (ს.ფ. 80-81, 149-154).

10. შპს „ა.“ ადმინისტრაციულ სამართალდამრღვევად იქნა ცნობილი და ადმინისტრაციული სახდელის სახით, 1000 ლარის ოდენობით, ჯარიმა განესაზღვრა (ს.ფ. 83-86, 24).

11. თ. ბ.-ს ენგლეს II კლასის მარჯვენა თანკბილვის ანომალია გართულებული ირიბი თანკბილვით აღენიშნება - N24.25 კბილები არასასურველ კონტაქტშია N34-35-ს მიმართ. ფრონტალურ კბილთა გადმოკბილვა 30%, ზედა და ქვედა ფრონტალურ კბილებს შორის მანძილი 2-2.5 მმ. პაციენტს N11,12, 13 21,22,23 მიდამოში ზედა და ქვედა კბილთა ცვეთა და N45 მეორადი ადენტია აღენიშნება. მას საფეთქელ ქვედა ყბის სახსრის პრობლემები აქვს: განიცდის პერიოდულ ტკივილს ორივე - მარჯვენა და მარცხენა სახსრის მიდამოში. ტკივილი ირადირებს კეფის მიდამოში და პაციენტი დილაობით საღეჭი მუსკულატურის გადაღლილობას უჩივის. პანორამულ რენტგენოგრამაზე N11,31,32,41,42 კბილების მწვერვალის რეზორბცია აღინიშნება, N46 გვირგვინოვანი ნაწილი დახრილია მედიალურად, ხოლო ფესვი დისტალურად. ამასთანავე, რეტენირებული N48 და N38 კბილების არსებობა აღინიშნება. პაციენტს შერეული ტიპის ბრეკეტები აქვს დაფიქსირებული - კბილთა უმეტესობაზე პლასტმასის, ხოლო ერთეულ კბილებზე კერამიკული ბრეკეტებია დამაგრებული. N17, N27 კბილებზე ბრეკეტები დაფიქსირებული არ არის. პაციენტის მონაცემებს მკურნალობის საწყისი და საბოლოო პანორამული რენტგენი და ცეფალოგრამა, ასევე თაბაშირის სადიაგნოსტიკო მოდელები და პაციენტის ფოტოები არ ახლდა. დღევანდელი სურათით პაციენტი 16-20 თვიან ორთოდონტიულ მკურნალობას საჭიროებს, რათა მომავალში კბილთა შემდგომ ცვეთას, პაროდონტისა და საფეთქელ-ქვედა ყბის დაზიანებებს ადგილი არ ჰქონდეს (ს.ფ. 26-27).

12. ე. ბ. 2013 წლის ზაფხულიდან კლინიკა „დ. ა.“-ში ექიმი ორთოდონტის თანამდებობაზე მუშაობდა. ამავე პერიოდში მასთან სამკურნალოდ თ. ბ. მივიდა, რომელსაც მე-5 კბილის ექსტრაქცია უკვე ჩატარებული ჰქონდა, რის შემდეგაც მის მიმართ ბრეკეტ სისტემით მკურნალობა დაიწყო. კლინიკაში მომხდარი ქურდობის გამო, პაციენტის ბარათი დაიკარგა, რის შემდეგაც მკურნალობის გაგრძელება შპს „ა.“-ში მოხდა. ამავე ახსნა-განმარტებაში ექიმის მიერ დიაგნოზი და ჩატარებული მკურნალობის პროცედურები დაფიქსირდა, თუმცა, მან ასევე განმარტა, რომ მკურნალობის იმ ეტაპზე არ ჩათვალა საჭიროდ რენტგენოლოგიური კონტროლი, რომელიც საჭიროების მიხედვით მკურნალობის განმავლობაში ან დამთავრებამდე ყველა პაციენტს უტარდება (ს.ფ. 33-39, 124).

13. შპს „ა.“-ში კერამიკული ბრეკეტ სისტემის ფიქსაციის ღირებულება 550 ლარს შეადგენს (ს.ფ.132-136).

14. შპს „უ.“-ს მიერ 2016 წლის 04 ივლისის ანგარიშ-ფაქტურის თანახმად, თ. ბ.-ს ორთოდონტიული მომსახურეობის ღირებულება, საორიენტაციოდ, 4900 ლარია (ს.ფ. 39).

15. წარმოდგენილი მტკიცებულებებით დგინდება, რომ პაციენტის სამედიცინო ბარათი არასრულყოფილად და დარღვევებით არის ნაწარმოები (ს.ფ. 24, 128-131).

16. სააპელაციო პალატა დადგენილად მიიჩნევს ფაქტობრივ გარემოებას მასზედ, რომ განსახილველ შემთხვევაში, საექიმო შეცდომას, რომელმაც პაციენტისთვის ზიანის მიყენება გამოიწვია, ადგილი არ ჰქონია.

აპელანტი თ. ბ. თბილისის საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილებას ასაჩივრებს იმ ნაწილში, რომლითაც მას ზიანის ანაზღაურებაზე უარი ეთქვა. შესაბამისად, სააპელაციო სასამართლოს საკვლევ გარემოებათა წრეს იმ ფაქტობრივი გარემოების დადგენა მიეკუთვნება, თუ რამდენად იყო პაციენტისთვის მიყენებული ზიანი მოპასუხე სამედიცინო დაწესებულების (მკურნალი ექიმის) საექიმო შეცდომით გამოწვეული.

საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 992-ე მუხლის შესაბამისად, ზიანი ანაზღაურდება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ იარსებებს დელიქტი. დელიქტის დროს უნდა არსებობდეს შემდეგი სამი პირობის კუმულატიური ერთობლიობა: ერთმა პირმა მართლსაწინააღმდეგო მოქმედებით უნდა მიაყენოს მეორეს გარკვეული სახის ზიანი, პირის მოქმედება უნდა იყოს ბრალეული (გაუფრთხილებელი ან განზრახი), უნდა არსებობდეს მიზეზ-შედეგობრივი კავშირი პირის მოქმედებასა და დამდგარ შედეგს – ზიანს შორის. ნიშანდობლივია, რომ სამედიცინო შეცდომით მოქალაქის სიცოცხლისა და ჯანმრთელობისათვის ზიანის მიყენების გამო სამოქალაქო-სამართლებრივი პასუხისმგებლობის წარმოშობის პირობები იგივეა, როგორც ყველა დელიქტურ ვალდებულებაში. ამ შემთხვევაშიც, აუცილებელია ზიანი, მართლწინააღმდეგობა, ბრალი და მიზეზობრივი კავშირი დადგინდეს. ამასთან, თითოეული ამ კომპონენტის თავისებურება სამედიცინო საქმიანობის ხასიათით განისაზღვრება. იდენტური პირობების არსებობას მოითხოვს სამოქალაქო კოდექსის 1007-ე მუხლიც, რომლის ძალითაც სამედიცინო დაწესებულებაში მკურნალობისას (ქირურგიული ოპერაციის ან არასწორი დიაგნოზით დამდგარი შედეგი და სხვ.) პირის ჯანმრთელობისათვის მიყენებული ზიანი საერთო საფუძვლებით უნდა ანაზღაურდეს. ზიანის მიმყენებელი თავისუფლდება პასუხისმგებლობისაგან, თუ დაამტკიცებს, რომ ზიანის დადგომაში მას ბრალი არ მიუძღვის.

17. ნორმის მიზნიდან გამომდინარე, მართლსაწინააღმდეგო ქმედებად სამედიცინო დაწესებულების მიერ არასწორად განხორციელებული დიაგნოსტიკა და მკურნალობა მიიჩნევა, რამაც ზიანი გამოიწვია. ზიანის ანაზღაურების დაკისრებისათვის აუცილებელია, საექიმო შეცდომა დადგინდეს. „ჯანმრთელობის დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-3 მუხლის „ო“ ქვეპუნქტის თანახმად, მცდარი სამედიცინო ქმედება განმარტებულია, როგორც ექიმის მიერ უნებლიედ, პაციენტის მდგომარეობისათვის შეუსაბამო სადიაგნოზო და ან სამკურნალო ღონისძიებების ჩატარება, რაც მიყენებული ზიანის უშუალო მიზეზი გახდა. სწორედ ამ ფაქტობრივი გარემოებების არსებობის შემთხვევაში, პაციენტს ან მის უფლებამონაცვლეს, უფლება აქვს მიყენებული ზიანის ანაზღაურება მოითხოვოს. ამ სფეროში მოქმედი ნორმატიული აქტების ანალიზი ცხადყოფს, რომ ექიმის მიერ პაციენტისათვის ზიანის მიყენება არ უნდა იყოს წინასწარ განზრახული, წინააღმდეგ შემთხვევაში ექიმის ქმედება პროფესიულ შეცდომად აღარ ჩაითვლება, ვინაიდან ასეთი მოქმედება სისხლის სამართლის კოდექსის სათანადო ნორმებითაა რეგულირებული. ექიმის მიერ ჩატარებული სადიაგნოზო, თუ სამკურნალო ღონისძიება პაციენტის ჯანმრთელობის მდგომარეობისათვის შეუსაბამო, მიუღებელი უნდა იყოს. ექიმი პასუხისმგებელია მხოლოდ მცდარ სამედიცინო მოქმედებაზე და მისი საქმიანობის მიმართ ბრალეულობის ვარაუდი (პრეზუმფცია) არ მოქმედებს. პაციენტისათვის მიყენებული ზიანი გამოწვეული უნდა იყოს ექიმის არასწორი მოქმედებით.

მოყვანილი მსჯელობა ცხადყოფს, რომ პაციენტს ზიანის ანაზღაურების უფლება იმ შემთხვევაში აქვს, თუ შემდეგი ორი წინაპირობა კუმულატიურად არსებობს: 1. სამედიცინო საქმიანობის მიზანი მიღწეული არ არის (ადამიანის ჯანმრთელობის აღდგენა და სიცოცხლის შენარჩუნება) და 2. მედიცინის მუშაკის ქმედება არ შეესაბამება სამედიცინო მაჩვენებლებს. საქართველოს უზენაესმა სასამართლომ მსგავსი ტიპის დავების გადაწყვეტისას არაერთხელ განმარტა, რომ სამედიცინო მუშაკის ქცევის, როგორც მართლსაწინააღმდეგო ქცევის კვალიფიკაციისას, აუცილებელია არასათანადო სამედიცინო დახმარების აღმოჩენის ფაქტის დადგენა. ზიანის მიმყენებლის მართლსაწინააღმდეგო ქმედება მოიცავს არა მარტო მის აქტიურ მოქმედებებს, არამედ უმოქმედობასაც. არასათანადო სამედიცინო მომსახურება ხასიათდება არა მხოლოდ დიაგნოსტიკური და სამკურნალო ჩარევების მეთოდურად და ტექნიკურად განხორციელებით, არამედ სამედიცინო დანიშნულებით დიაგნოსტიკური და სამკურნალო ღონისძიებების სავალდებულო მოცულობის შეუსრულებლობით, რომელიც ავადმყოფის სათანადო დაკვირვებითა და მოვლით უზრუნველყოფილი არ არის. პაციენტისათვის მიყენებული ზიანისას, როგორც წესი, ექიმის განზრახი ბრალი არ გვაქვს. ასეთ შემთხვევებში საკმარისია, დადგინდეს ექიმის გაუფრთხილებლობა, რაც მის მიერ ნაკისრი ვალდებულებების აუცილებელი გულისხმიერებისა და ყურადღების გარეშე განხორციელებას გულისხმობს. გულისხმიერებასა და ყურადღებიანობაში ექიმის მიერ საჭირო სამედიცინო მოქმედებების ზედმიწევნით ხარისხიანად, აღიარებული სამედიცინო სტანდარტების შესაბამისად შესრულება იგულისხმება. მკურნალობის შედეგად გამოწვეული ზიანის ანაზღაურება მხოლოდ იმ შემთხვევაში შეიძლება დაკმაყოფილდეს, თუკი პირისათვის მიყენებული ზიანი გამოწვეულია უშუალოდ მცდარი სამედიცინო მოქმედებით, ანუ გამოკვეთილია მიზეზობრივი კავშირი მართლსაწინააღმდეგო ქმედებასა და დამდგარ შედეგს შორის. გარემოება მასზედ, რომ ზიანი გამოიწვია სამედიცინო პერსონალის ქმედებამ, უტყუარად უნდა დადგინდეს. უშედეგო მკურნალობა ან მკურნალობის უარყოფითი შედეგი თავისთავად (უალტერნატივოდ) არ იწვევს სამედიცინო პერსონალის პასუხისმგებლობას. ზიანი გამოწვეული უნდა იყოს მკურნალობისას დაშვებული შეცდომებით, ანუ, თუ მკურნალობა სწორადაა ჩატარებული, თუნდაც მას უარყოფითი შედეგი მოჰყვეს, ექიმის პასუხისმგებლობას არ იწვევს {საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2011 წლის 27 ივნისის განჩინება საქმეზე №ას-260-244-11}. თუმცა, მკურნალობის მართებულად ჩატარების ფაქტი სამკურნალო დაწესებულების მტკიცების საგანში შემავალი გარემოებაა.

18. სააპელაციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ საქმის მასალებში წარმოდგენილია საქართველოს სტომატოლოგთა პროფესიული ასოციაციის 2016 წლის 11 აპრილის დასკვნა, რომელშიც მიუხედავად იმისა, რომ პაციენტის ამჟამინდელი მდგომარეობაა აღწერილი და მითითებულია, რომ მას 16-20 თვიანი მკურნალობა ესაჭიროება, ექიმის მიერ არასწორი დიაგნოზის დასმაზე, მის მიერ არასწორი მანიპულაციის ჩატარებაზე ან სხვა ისეთ ქმედებაზე, რომელიც ამჟამინდელ მდგომარეობას გამოიწვევდა, ნახსენები არ არის (ს.ფ. 26). შესაბამისად, მხოლოდ იმ გარემოების დადასტურება, რომ პაციენტს გარკვეული ორთოდონტიული პრობლემები აღენიშნება ცალსახად ექიმის ბრალეულობას ვერ დაუკავშირდება და მისთვის ზიანის ანაზღაურების დაკისრების წინაპირობა ვერ გახდება. სასამართლო მიიჩნევს, საქმეში წარმოდგენილი მტკიცებულებათა როგორც ცალ-ცალკე, ასევე მათი ერთობლიობაში, სრული და ობიექტური გამოკვლევის შედეგად საექიმო შეცდომის არსებობის ფაქტი ვერ დგინდება.

გარდა ზემოაღნიშნულისა, სააპელაციო საჩივარში თ. ბ. მიუთითებს, რომ ჩატარებული მკურნალობის შედეგად პირის ღრუს რეზორბცია აღენიშნება, თუმცა, საქმის მასალებში წარმოდგენილია მტკიცებულება, რომლითაც დგინდება, რომ მიუხედავად აღდგენითი პოტენციალისა, დაწვრილებითი რენტგენოლოგიური კვლევები აჩვენებენ, რომ თითქმის ყველა პაციენტს, რომელსაც ორთოდონტიული მკურნალობის კურსი აქვს გავლილი, კბილის ფესვის დამოკლება (რეზორბცია) აღენიშნება. შესაბამისად, აღნიშნული გარემოება, შესაძლებელია, ჩატარებული მკურნალობის თანმდევ შედეგადაც კი მივიჩნიოთ, რაც, რა თქმა უნდა, მის ზიანის სახეობად კვალიფიკაციის შესაძლებლობას გამორიცხავს. ასევე, აპელანტის მტკიცებით, ექიმის მიერ ჩატარებულმა არასწორმა მკურნალობამ ყბა-სახის ანომალია გამოიწვია. ნიშანდობლივია, რომ პრობლემის სენსიტიურობის მიუხედავად, ასეთი ანომალიის არსებობის შესახებ მხოლოდ აპელანტის ზეპირი განცხადება სარწმუნო მკიცებულებად ვერ იქნება მიჩნეული და ასეთ მტკიცებულებას სასამართლო ზიანის ანაზღაურების დაკისრების შესახებ გადაწყვეტილებას ვერ დააფუძნებს. სხვა უფრო სარწმუნო მტკიცებულება კი, აპელანტს არ წარმოუდგენია.

ყოველივე ზემოაღნიშნულის შესაბამისად, სააპელაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ აპელანტის მოთხოვნა შემდგომი მკურნალობისთვის 4 900 ლარის ანაზღაურების თაობაზე დაუსაბუთებელია და გაზიარებული ვერ იქნება.

19. სააპელაციო სასამართლო დადგენილად მიიჩნევს ფაქტობრივ გარემოებას მასზედ, რომ აპელანტ თ. ბ.-ს კლინიკაში 15 ვიზიტის ფარგლებში გადახდილი თანხა მართებულად მიეკუთვნა. თ. ბ.-ს განმარტებით, აპელანტი თითოეულ ვიზიტში 15 ლარს იხდიდა, მიუხედავად იმისა, რომ შპს „ა.“-ს მიერ წარმოდგენილი მტკიცებულებით საკორექციო ვიზიტების ღირებულება 30 ლარს შეადგენდა. მოცემულ შემთხვევაში ექიმთან ფასიანი ვიზიტების განხორციელების პრეზუმფცია მოქმედებს, ვინაიდან უფასო მომსახურების გაწევის წინაპირობები საქმის მასალებით არ დგინდება. ვიზიტებში გადახდილი თანხა ბუღალტრულად აისახა, თუ არა, და კომპანიაში შევიდა, თუ არა, აღნიშნული გარემოება განსახილველი დავის ფარგლებში საკვლევ თემატიკას არ წარმოადგენს.

მოცემულ შემთხვევაში, სადავოა, ასევე განხორციელებული ვიზიტების რაოდენობა. აღნიშნული ფაქტი არ წარმოადგენს იმგვარ გარემოებას, რომელიც სასამართლოს სამართლებრივ შეფასებაზეა დამოკიდებული. იგი ობიექტურ რეალობას წარმოადგენს, რომლის არსებობაც გარკვეული მტკიცებულებებით ან მტკიცებულებათა ერთობლიობით უნდა დასტურდებოდეს. საქმის მასალებში არსებული პაციენტის სამედიცინო ბარათისა და ექიმ ე. ბ.-ს წერილობითი ახსნა-განმარტებით დადგინდა, რომ პაციენტი კლინიკაში მხოლოდ 15 ვიზიტზე იმყოფებოდა. სააპელაციო სასამართლო ვერ გაიზიარებს აპელანტის მითითებას მასზედ, რომ ვიზიტების რაოდენობა საშუალო არითმეტიკული გამოანგარიშებით უნდა მოხდეს, იმ პერიოდის გათვალისწინებით, რა დროსაც იგი მოპასუხე კლინიკაში მკურნალობდა, რადგან, როგორც აღინიშნა, ვიზიტების რაოდენობა ობიექტური ჭეშმარიტებაა და იგი შეფასებით კატეგორიას არ წარმოადგენს. შესაძლებელია, ერთი და იგივე დიაგნოზის მქონე პაციენტი ექიმთან სხვადასხვა რაოდენობის ვიზიტს ახორციელებდეს ან, თუნდაც, ძალიან იშვიათად მიდიოდეს კონსულტაციაზე, შესაბამისად, აღნიშნული ფაქტის დადასტურება მხოლოდ გარკვეული სახის მტკიცებულებების ან მტკიცებულებათა ერთობლიობითაა შესაძლებელი. ზემოაღნიშნულის შესაბამისად, სააპელაციო სასამართლო იზიარებს პირველი ინსტანციის სასამართლოს მიერ პაციენტის ექიმთან განხორციელებული ვიზიტების დადგენილ რაოდენობას და მიიჩნევს რომ სააპელაციო საჩივარი ამ ნაწილში დაუსაბუთებელია, რადგან აპელანტს სხვა რაოდენობის ვიზიტების განხორციელების ფაქტის დასადასტურებლად მტკიცებულება არ წარმოუდგენია.

20. სააპელაციო სასამართლო ასევე ვერ გაზიარებს მეორე აპელანტის, შპს „ა.“-ს სააპელაციო საჩივარში მოყვანილ მსჯელობას მასზედ, რომ სასარჩელო მოთხოვნა სრულად დაუსაბუთებელი იყო და მისი ნაწილობრივ დაკმაყოფილების საფუძველი არ არსებობდა. უპირველესად სასამართლო განმარტავს, რომ სამედიცინო დოკუმენტაციის სრულფასოვანი მომზადება სამედიცინო დაწესებულების ვალდებულებაა, მისი არარსებობა ან არასრული სახით არსებობა, თუნდაც, ეს დანაშაულის ჩადენით (ქურდობით) იყოს გამოწვეული, მისი პასუხისმგებლობისგან გათავისუფლების საფუძველი ვერ გახდება. სამედიცინო დოკუმენტაციის არარსებობა ან არასწორად წარმოება გავლენას ახდენს მედიცინის მუშაკის მტკიცების ტვირთზე, ვინაიდან ექიმმა, მიუხედავად სამედიცინო დოკუმენტაციის არასათანადოობისა, უნდა ამტკიცოს მისი ქმედების (დიაგნოზის, მკურნალობის, ქირურგიული ჩარევისა თუ ჩაურევლობის და სხვა) სისწორე. ისეთ შემთხვევებში, როდესაც პაციენტი სამედიცინო დაწესებულებას მის მიერ ჩატარებული მკურნალობის შედეგად მიყენებული ზიანის ანაზღაურებას ედავება, სწორედ სამედიცინო დაწესებულებამ უნდა დაადასტუროს, თუ რა მდგომარეობა ჰქონდა პაციენტს მათ კლინიკაში მისვლისას და რა მდგომარეობა ჰქონდა იმ დროს, როდესაც მას პრეტენზია წარმოეშვა. აღნიშნული გარემოების დამტკიცება კი სამედიცინო დოკუმენტაციის არარსებობის პირობებში შეუძლებელია.
ზემოაღნიშნულის მიუხედავად, სააპელაციო სასამართლო ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ სამედიცინო დოკუმენტაციის არარსებობა ან მისი არასრული სახით არსებობა სამედიცინო დაწესებულების ან მედიცინის მუშაკის სამოქალაქო-სამართლებრივი პასუხისმგებლობის შეფასების დროს გადამწყვეტი არ არის. ამ მიმართებით საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ მყარად დამკვიდრებული პრაქტიკა არსებობს, რომლის თანახმად, სამედიცინო დოკუმენტაციის არარსებობა ან არასწორად და არასრულად წარმოება გავლენას ვერ მოახდენს სამედიცინო დაწესებულების (ექიმის) ბრალეულობის საკითხის დადგენაში, ვინაიდან იგი, მართალია, უალტერნატივოდ იწვევს მედიცინის მუშაკის (დაწესებულების) ადმინისტრაციულ პასუხისმგებლობას, თუმცა სამოქალაქო სამართლებრივი პასუხისმგებლობისათვის, ანუ ზიანის ანაზღაურების დაკისრებისათვის, აუცილებელია მცდარი სამედიცინო მოქმედების ფაქტის დადგენა რაც განსახილველ შემთხვევაში ვერ დადგინდა {საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2016 წლის 22 იანვრის განჩინება საქმეზე №ას-1102-1038-2015}.

აპელანტი სამედიცინო დაწესებულება ასევე, სადავოდ ხდის პირველი ინსტანციის სასამართლოს მიერ ბრეკეტული სისტემის ღირებულების გამოთვლის წესს და აცხადებს, რომ მათ დაწესებულებაში ორივე ყბაზე დასამაგრებელი ბრეკეტის საერთო ღირებულება 550 ლარს შეადგენს. აღნიშნულ მტკიცებას სააპელაციო სასამართლო ვერ გაიზიარებს, რადგან საქმეში არსებული წერილობითი მტკიცებულების თანახმად, რომელშიც აღნიშნულ სამედიცინო დაწესებულებაში არსებული ფასებია გაწერილი, ბრეკეტ სისტემის ფასად, მართლაც, 550 ლარია მითითებული, თუმცა, აღნიშნულ დოკუმენტში არ ფიქსირდება დათქმა იმის შესახებ, რომ ეს ღირებულება ორივე ყბაზე დასამაგრებელი სისტემის ღირებულებას მოიცავს. შესაბამისად საწინააღმდეგოს დამადასტურებელი მტკიცებულების არარსებობის პირობებში, სააპელაციო სასამართლო იზიარებს ქვემდგომი სასამართლოს შეფასებას (ს.ფ. 134).

რაც შეეხება შპს „ა.“-ს პრეტენზიას მასზედ, რომ სასარჩელო მოთხოვნა სრულად დაუსაბუთებელი იყო, სააპელაციო პალატა განმარტავს, რომ, მართალია, სამედიცინო შეცდომით პაციენტისთვის მიყენებული ზიანის ფაქტი ვერ დადასტურდა და, შესაბამისად, შემდგომი მკურნალობის სრულ დაფინანსებაზე მას უარი ეთქვა, თუმცა, აღნიშნულის მიუხედავად, ცალსახაა, რომ პაციენტის მიერ დასახული მიზანი - პირის ღრუს ვიზუალური მოწესრიგება, ვერ განხორციელდა, ხოლო სამედიცინო დოკუმენტაციით, სამედიცინო დაწესებულებამ, ვერ დაადასტურა, რომ მკურნალობა მართებულად, სტომატოლოგიური ჯანდაცვის საყოველთაოდ აღიარებული სტანდარტების შესაბამისად მოხდა. ამდენად, მოცემულ საქმეში სასამართლო ადგენს, რომ, მართალია, თ. ბ.-მ ვერ დაამტკიცა, რომ 4 900 ლარის ღირებულების მკურნალობა მას ექიმის შეცდომით ან არასწორი მკურნალობით გამოწვეული შედეგების აღმოსაფხვრელად ესაჭიროება, თუმცა, მოსარჩელემ შეძლო, დაედასტურებინა, რომ სახეზეა, მის მიმართ ბრეკეტ სისტემის ხელახლა გამოყენების საჭიროება. სამედიცინო დაწესებულებამ კი სამედიცინო დოკუმენტაციის არარსებობის გამო, ვერ გამორიცხა მისი ბრალი იმაში, რომ თ. ბ.-ს ბრეკეტ სისტემის დაყენება კვლავ ესაჭიროება, ანუ სხვაგვარად თუ ვიტყვით, სამედიცინო დაწესებულებამ უშედეგო მკურნალობაში მისი ბრალი ვერ გააქარწყლა. შესაბამისად სააპელაციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ სამედიცინო დაწესებულების სააპელაციო საჩივარი უსაფუძვლო და დაუსაბუთებელია, რაც მის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის საფუძველს ქმნის.

21. სააპელაციო სასამართლო მიუთითებს, რომ სამოქალაქო სამართალში მტკიცების ტვირთის ობიექტური განაწილების პრინციპია დამკვიდრებული. საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 102-ე მუხლის თანახმად, თითოეულმა მხარემ უნდა დაამტკიცოს გარემოებანი, რომლებზედაც იგი თავის მოთხოვნებსა და შესაგებელს ამყარებს. ამ გარემოებათა დამტკიცება შეიძლება თვით მხარეთა (მესამე პირთა) ახსნა-განმარტებით, მოწმეთა ჩვენებით, ფაქტების კონსტატაციის მასალებით, წერილობითი თუ ნივთიერი მტკიცებულებებითა და ექსპერტთა დასკვნებით. საქმის გარემოებები, რომლებიც კანონის თანახმად უნდა დადასტურდეს გარკვეული სახის მტკიცებულებებით, არ შეიძლება დადასტურდეს სხვა სახის მტკიცებულებებით.

დასახელებული ნორმის თანახმად, სამოქალაქო პროცესში მხარეები ვალდებულნი არიან, სათანადო მტკიცებულებების წარდგენის გზით, მათი პოზიციის გასამყარებლად მითითებული გარემოებების არსებობა დაადასტურონ. კანონით გათვალისწინებული შემთხვევების გარდა, რომლებიც მხარეთა შორის მტკიცების ტვირთის განაწილების სპეციალურ წესს ადგენს, მოსარჩელეს სასარჩელო განცხადებაში ასახული ფაქტების მტკიცება ევალება, ხოლო მოპასუხე მოვალეა, სარჩელისაგან თავდაცვის მიზნით, ქმედითად უარყოს მოსარჩელის არგუმენტები, ისეთი მტკიცებულებები წარადგინოს, რომლებიც მოსარჩელის მიერ დასახელებულ ფაქტებს გააქარწყლებს.

საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 105-ე მუხლი ადგენს სასამართლოს მხრიდან მხარეთა მიერ მითითებული გარემოებების შეფასების სტანდარტს. სასამართლოსთვის არავითარ მტკიცებულებას წინასწარ დადგენილი ძალა არა აქვს. სასამართლო მტკიცებულებებს თავისი შინაგანი რწმენით აფასებს, რომელიც უნდა ემყარებოდეს მათ ყოველმხრივ, სრულ და ობიექტურ განხილვას, რის შედეგადაც მას გამოაქვს დასკვნა საქმისათვის მნიშვნელობის მქონე გარემოებების არსებობის ან არარსებობის შესახებ. მოსაზრებები, რომლებიც საფუძვლად უდევს სასამართლოს შინაგან რწმენას, გადაწყვეტილებაში უნდა აისახოს.

კანონმდებლის აღნიშნული მითითებები ემყარება მხარეთა თანასწორობისა და შეჯიბრებითობის პრინციპს, რომლის თანახმად, სასამართლო მხოლოდ მხარის მიერ წარმოდგენილი მტკიცებულებების საფუძველზე ადგენს ფაქტებს და ახდენს მათ სამართლებრივ შეფასებას. მტკიცებულებათა შეფასებას სასამართლო ახდენს ორი თვალსაზრისით: მათი სარწმუნოობისა თუ არასარწმუნოობის თვალსაზრისით და, ასევე იმის მიხედვით, თუ საქმის სწორად გადაწყვეტისათვის მნიშვნელობის მქონე რომელ ფაქტს ადასტურებს ესა თუ ის მტკიცებულება. სასამართლოს მიერ მტკიცებულებების შეფასება გულისხმობს მტკიცებულებათა როგორც ინდივიდუალურად, ასევე ერთობლიობაში შეფასებას, ამასთან, სასამართლო ვალდებულია საქმეში არსებული ყველა მტკიცებულება შეაფასოს მათი შინაარსის და იურიდიული დამაჯერებლობის კუთხით.

სააპელაციო სასამართლო მნიშვნელოვნად მიიჩნევს ყურადღება გაამახვილოს განსახილველი დავის კატეგორიის განხილვისას მტკიცების ტვირთის გადანაწილების სპეციალური წესის არსებობის შესახებ. სამოქალაქო კოდექსის 1007-ე მუხლი ადგენს მტკიცების ტვირთის განაწილების წესს, რომლის დანაწესი სამედიცინო დაწესებულების მიერ მიყენებული ზიანის ანაზღაურების შესახებ სამართალწარმოებაში მტკიცების ტვირთს აკისრებს დაზარალებულს. ნორმის აღნიშნული დანაწესის თანახმად, დაზარალებულმა ერთდროულად უნდა დაამტკიცოს ის გარემოებები, როგორიცაა: ა) ზიანი ბ) ზიანის მიმყენებლის არამართლზომიერი მოქმედება ან უმოქმედობა ბ) არამართლზომიერ ქმედებასა და დამდგარ ზიანს შორის მიზეზობრივი კავშირი.

აღნიშნული კატეგორიის დავებში პაციენტს ეკისრება, როგორც ფაქტების სრულყოფილად და დამაჯერებლად წარდგენისა და გაცხადების ვალდებულება, აგრეთვე მტკიცების ტვირთი იმის დასადასტურებლად, რომ ადგილი ჰქონდა სამკურნალო შეცდომას. თუ პაციენტის განმარტებები არ დადასტურდება, მაშინ სამკურნალო შეცდომა პაციენტის მოთხოვნის საწინააღმდეგოდ, არ დამტკიცდება. ასევე, პაციენტმა უნდა წარმოადგინოს და დაამტკიცოს, რომ დამდგარი ზიანი სამედიცინო დაწესებულების ვალდებულების დარღვევას ეფუძნება.

საკასაციო პალატამ არაერთხელ აღნიშნა, რომ დაზარალებულის მიერ მხოლოდ ფაქტებზე მითითების ტვირთი სასურველი მატერიალურ-სამართლებრივი შედეგის მიღწევის წინაპირობას არ წარმოადგენს, მითითებული ფაქტების მტკიცების ტვირთის რეალიზებაც ასეთივე დოზითაა აუცილებელი.

განსახილველ შემთხვევაში, მოსარჩელის მიერ წარდგენილ დასკვნაში ექიმის ბრალეულობის შესახებ დათქმა არ არსებობს, ასეთი დასკვნის გაკეთების საშუალებას არ იძლევა საქმეში არსებული მტკიცებულებათა ერთობლივი შეფასებაც. ამასთანავე, თავად აპელანტი ვერ უთითებს ექიმის კონკრეტულად, რომელი ქმედებები გახდა მისი მდგომარეობის დამძიმების მიზეზი, რამაც შემდგომი მკურნალობის საჭიროება გამოიწვია. შესაბამისად, სააპელაციო სასამართლო სრულად იზიარებს რა, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ დამკვიდრებულ პრაქტიკას, მიიჩნევს, რომ სამედიცინო დოკუმენტაციის არასათანადო წარმოება ექიმისთვის პასუხისმგებლობის დაკისრების ერთადერთი საფუძველი ვერ გახდება. შესაბამისად, მიიჩნევს, რომ თ. ბ.-მ მასზე დაკისრებული მტკიცების ტვირთი ვერ დასძლია, რაც მისი მოთხოვნის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის საფუძველია.

რაც შეეხება მეორე აპელანტს (სამედიცინო დაწესებულება) მის მტკიცების საგანში შემავალ გარემოებას ხარისხიანი სამედიცინო მომსახურების გაწევა წარმოადგენდა. სწორედ მას უნდა ემტკიცებინა, ის, თუ რა მდგომარეობაში მივიდა მათთან პაციენტი, რა მკურნალობა ჩაუტარდა და რა მდგომარეობა ჰქონდა პრეტენზიის წარმოშობის მომენტში. აღნიშნულთან მიმართებით სამედიცინო დაწესებულების წარმომადგენელმა განმარტა, რომ დაწესებულებაში მომხდარი ქურდობის შედეგად სამედიცინო დოკუმენტაცია და სხვა სახის სამედიცინო მნიშვნელობის მტკიცებულებები დაიკარგა, რის გამოც ამ ფაქტის დამტკიცება შეუძლებელი იყო. სასამართლო განმეორებით მიუთითებს, რომ სამედიცინო დოკუმენტაციის დაკარგვა, თუნდაც ეს დანაშაულის ჩადენით იყოს გამოწვეული, გავლენას ვერ მოახდენს მტკიცების ტვირთის შემსუბუქებაზე. შესაბამისად, რადგან სამედიცინო დაწესებულებამ ვერ მოახერხა ემტკიცებინა, რომ ბრეკეტული სისტემის ჩასმა ყველა ნორმის დაცვით განხორციელდა და რადგან ცალსახაა, რომ პაციენტის მიერ დასახული მიზნის მიღწევა - ორთოპედიული პრობლემის გამოსწორება, ვერ მოხერხდა, სააპელაციო სასამართლო მიიჩნევს რომ გასაჩივრებული გადაწყვეტილება ამ ნაწილშიც კანონიერია და, შესაბამისად, შპს „ა.“-ს სააპელაციო საჩივრის დაკმაყოფილების წინაპირობები არ არსებობს.

22. საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 377-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, სააპელაციო სასამართლო ამოწმებს გადაწყვეტილებას სააპელაციო საჩივრის ფარგლებში ფაქტობრივი და სამართლებრივი თვალსაზრისით. ამავე მუხლის მეორე ნაწილის შესაბამისად, სამართლებრივი თვალსაზრისით შემოწმებისას სასამართლო ხელმძღვანელობს 393-ე და 394-ე მუხლების მოთხოვნებით.

სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 386-ე მუხლის შესაბამისად, თუ სააპელაციო საჩივარი დასაშვებია და საქმე პირველი ინსტანციის სასამართლოს არ უბრუნდება, სააპელაციო სასამართლო თვითონ იღებს გადაწყვეტილებას საქმეზე. იგი თავისი განჩინებით უარს ამბობს სააპელაციო საჩივრის დაკმაყოფილებაზე ან გასაჩივრებული გადაწყვეტილების შეცვლით იღებს ახალ გადაწყვეტილებას.

სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 390-ე მუხლის საფუძველზე სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება, რომლითაც საქმე ხელმეორედ არ წყდება არსებითად, მიიღება განჩინების ფორმით. განჩინება სამოტივაციო ნაწილის ნაცვლად უნდა შეიცავდეს მოკლე დასაბუთებას გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმების ან უცვლელად დატოვების შესახებ.

23. საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 55-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, სასამართლოს მიერ საქმის განხილვასთან დაკავშირებით გაწეული ხარჯები და სახელმწიფო ბაჟი, რომელთა გადახდისაგან განთავისუფლებული იყო მოსარჩელე, გადახდება მოპასუხეს ბიუჯეტის შემოსავლის სასარგებლოდ, მოთხოვნათა იმ ნაწილის პროპორციულად, რომელიც დაკმაყოფილებულია. ამავე მუხლის მე-2 ნაწილის მიხედვით, სარჩელზე უარის თქმისას სასამართლოს მიერ გაწეული ხარჯები მოსარჩელეს სახელმწიფო ბიუჯეტის სასარგებლოდ გადახდება. სასამართლო განმარტავს, რომ საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 55-ე მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებულ სარჩელზე უარის თქმაში ასევე სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმაც იგულისხმება. თ. ბ. „სახელმწიფო ბაჟის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-5 მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტის შესაბამისად ბაჟის გადახდის ვალდებულებისგან გათავისუფლებულია. აპელანტ შპს „ა.“-ს სააპელაციო საჩივარზე სახელმწიფო ბაჟი 150 ლარის ოდენობით აქვს გადახდილი.

ს ა რ ე ზ ო ლ უ ც ი ო ნ ა წ ი ლ ი

სააპელაციო პალატამ საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 386-ე, 389-ე, 390-ე, 47-ე, 48-ე, 55 -ე მუხლებით, იხელმძღვანელა და

დ ა ა დ გ ი ნ ა

1. შპს „ა.“-ს სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდეს;

2. თ. ბ.-ს სააპელაციო საჩივარი არ დაკმაყოფილდეს;

3. უცვლელი დარჩეს თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის 2017 წლის 27 თებერვლის გადაწყვეტილება;

4. შპს „ა.“-ს მიერ გადახდილი სახელმწიფო ბაჟი დარჩეს სახელმწიფო ბიუჯეტში;

5. თ. ბ. გათავისუფლებულია სახელმწიფო ბიუჯეტში ბაჟის გადახდის ვალდებულებისგან;

6. გადაწყვეტილება შეიძლება გასაჩივრდეს საქართველოს უზენაეს სასამართლოში მისი სარეზოლუციო ნაწილის მე-7 პუნქტით გათვალისწინებული წესების დაცვით დასაბუთებული გადაწყვეტილების ასლის ჩაბარებიდან 21 დღის ვადაში თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატაში საკასაციო საჩივრის წარდგენის გზით;

7. გადაწყვეტილების გასაჩივრების მსურველი მხარე, თუ ის ესწრება განჩინების გამოცხადებას ან მისთვის ცნობილია განჩინების გამოცხადების თარიღი, ვალდებულია, განჩინების სარეზოლუციო ნაწილის გამოცხადებიდან არა უადრეს 20 და არა უგვიანეს 30 დღისა, გამოცხადდეს თბილისის სააპელაციო სასამართლოში და ჩაიბაროს გადაწყვეტილების ასლი. წინააღმდეგ შემთხვევაში გასაჩივრების ვადის ათვლა დაიწყება განჩინების გამოცხადებიდან 30-ე დღეს. ამ ვადის გაგრძელება და აღდგენა დაუშვებელია.

საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 46-ე მუხლით გათვალისწინებული პირებისათვის, ასევე პატიმრობაში მყოფი იმ პირებისათვის, რომლებსაც არ ჰყავთ წარმომადგენელი, გადაწყვეტილების ასლის გაგზავნასა და ჩაბარებას უზრუნველყოფს სასამართლო ამავე კოდექსის 70-ე–78-ე მუხლებით დადგენილი წესით.




უკან დაბრუნება